14 veelvoorkomende fouten bij het printen en hoe je deze vermijdt

Het begrip 'WYSIWYG' (What You See Is What You Get) werd in de computertechniek bedacht om aan te geven dat hetgeen je op het computerscherm ziet, ook is wat je op papier krijgt als je gaat printen. Dat is nu min of meer standaard bij het printen van teksten, maar in het geval van fotografisch materiaal kan daarbij nogal wat verloren gaan.

Het goede nieuws is dat je met de huidige printers van Canon makkelijk fantastische prints kunt maken die een leven lang mooi blijven. Printerspecialist Jay Sinclair laat samen met Suhaib Hussain, Product Marketing Lead for Print van Canon Europe, zien hoe je veelvoorkomende valkuilen kunt vermijden en optimale kwaliteit kunt bereiken.

Een ICC-profiel (International Color Consortium) bevat informatie waarmee een printer kleuren nauwkeurig kan reproduceren op een bepaald type papier. Het is dus belangrijk om het juiste ICC-profiel te selecteren bij het maken van een print. "Een ICC-profiel vertelt de printer in feite welk type papier je erin doet, welk type inkt ervoor nodig is en hoeveel inkt er op het papier moet komen om je foto te creëren, zegt Jay.

"Als je het verkeerde ICC-profiel selecteert, kan het resultaat er anders dan bedoeld uit komen te zien. Ook al heb je het scherm gekalibreerd en alle andere dingen goed gedaan, als je het verkeerde profiel selecteert, wordt je afbeelding niet geprint zoals je wilt."

Door soft-proofing op je afbeeldingen toe te passen met Canon's gratis PPL-plug-in (Professional Print & Layout) of PSP-plug-in (Print Studio Pro), kun je een voorbeeld bekijken van hoe je afbeelding eruit komt te zien op papier. "Als je geen soft-proof-controle uitvoert, bestaat de kans dat je beeld er flets uit komt te zien als je print op fine art- en mat papier", zegt Jay.

"Ook krijg je een waarschuwing als de printer een gewenste kleur niet kan printen. In principe zorgt soft-proofing ervoor dat je het papier voor het printen in kaart brengt, zodat je weet hoe het er precies uit komt te zien voordat je een afbeelding print."

Printers kunnen niet zo veel kleuren produceren als je met je camera hebt vastgelegd. Binnen een workflow met kleurbeheer kun je de instelling Voorgenomen weergave in het dialoogvenster Print gebruiken om de printer te laten weten hoe met kleuren moet worden omgegaan die buiten het afdrukbare bereik of kleurengamma vallen.

De instelling Perceptual (Perceptueel) is erop gericht de algehele visuele indruk van kleuren in beeldmateriaal te behouden. Hiermee worden kleuren die buiten het kleurengamma vallen of die zijn afgesneden, omgezet in overeenkomende printbare kleuren. Vervolgens worden de andere kleuren aangepast om de relatie tussen de kleuren te behouden.

De instelling Relative Colorimetric (Relatief colorimetrisch) zoekt voor kleuren buiten het spectrum de dichtstbijzijnde reproduceerbare kleuren van de printer, maar verandert kleuren binnen het kleurengamma niet. "Mogelijk krijg je iets minder verzadigde kleuren, maar de helderheidswaarden zijn het stabielst met deze voorgenomen weergave", aldus Jay. "Hierdoor is het de ideale keuze voor bijna-neutrale afbeeldingen en zwart-witafbeeldingen."

Voor de best mogelijke uitvoerkwaliteit op printers uit de imagePROGRAF PRO-serie van Canon, gebruik je de Canon-plug-in PSP of PPL. "Deze programma's zijn door Canon ontwikkeld om het printproces eenvoudiger te maken", aldus Jay. "Canon biedt alle tools voor kleurbeheer, of het nu gaat om hard-proofing of soft-proofing.

"Printen via Adobe Lightroom of Adobe Photoshop kan tot problemen leiden. Er is niets mis met deze programma's op zich, maar het probleem is dat ze wat kleurbeheer betreft met de driver concurreren. Beide proberen de kleuren tegelijkertijd te beheren en hun eigen kleurverwerking toe te passen. Aangezien zowel PSP als PPL door Canon is ontworpen voor Canon-printers, zul je hier geen last van hebben en is het hele proces dus eenvoudiger." Verder: "Voor optimale kwaliteit en getrouwheid bij het printen vanaf een Mac, is het van belang om de print- en papiereigenschappen te selecteren via de Canon-driver en niet te vertrouwen op Apple AirPrint", voegt Suhaib toe.

Inkt kopen van andere fabrikanten lijkt aantrekkelijk om geld te besparen, maar Suhaib raadt het af. "Originele Canon LUCIA PRO-inkten worden samengesteld volgens de hoogste standaarden, om nauwkeurigheid en consistentie van toon- en kleurweergave te garanderen. Daarbij krijg je uitmuntende archiefkwaliteit, waardoor je erop kunt vertrouwen dat je prints een leven lang meegaan", zegt hij. "Ook voldoen ze aan een bepaalde zuiverheidsgraad, om het risico op verstopte spuitopeningen in de printkoppen te verkleinen. Al deze factoren kunnen ernstig in het gedrang komen met niet-originele inkt."

Natuurlijke oliën in de huid kunnen het oppervlak van foto- of fine art-papier vervuilen, dus is het beter om de printbare zijde vóór het printen niet aan te raken. Suhaib zegt dat het ook belangrijk is om na het printen rekening te houden met de droogtijd. "Bij foto's die op glanzend of zijdeglanzend papier worden geprint met dye-inkten, wordt de inkt snel geabsorbeerd onder een beschermende buitenste laag en is de print zo goed als droog zodra deze uit de printer komt. Dan nog is het beter om de printzijde pas aan te raken wanneer deze helemaal droog is.

"Pigmentinkten op alle soorten fotopapier of fine art-papier hebben veel langer nodig om te drogen en om vlekken te voorkomen, kun je die printzijde dus het beste een tijdje met rust laten. Als je foto's in een album of achter glas wilt hebben, kun je ze het beste eerst een nacht laten liggen zodat ze goed kunnen drogen."

Net als de opties voor soft-proofing, beveelt Suhaib hard-proofing aan met de optie Pattern Print (Patroonprinten) in PPL. "Op deze manier kun je een aantal verschillende kleine versies van je beeld maken op de media die je voor de uiteindelijke print wilt gebruiken, elk met een iets andere toonbehandeling en kleurweergave. Vervolgens kun je voor de uiteindelijke print de optie kiezen die je het mooist vindt. Dit werkt heel goed om de juiste look & feel te krijgen bij zowel kleurenfoto's met subtiele tinten als zwart-witfoto's met veel contrast, vooral op fine art-papier."

Iets waar men vaak niet aan denkt, is de omgeving waar de print terechtkomt. "Bedenk of je print gaat worden bewonderd bij natuurlijk daglicht of bij kunstlicht, wat respectievelijk staat voor een relatief koele of warme kleurtemperatuur", zegt Suhaib. "Als je grote prints wilt, is het handig om eerst kleine hard-proofs te maken en deze te bekijken bij de uiteindelijke lichtbron, zodat je weet hoe het eindresultaat eruit komt te zien. Dit kan vooral van belang zijn wanneer kleurnauwkeurigheid cruciaal is, bij genres als portret-, landschaps-, wildlife- en modefotografie."

Suhaib adviseert om op te passen voor al te enthousiast gebruik van 'onscherp masker' en andere verscherpingstools. "Deze tools kunnen je foto er kraakhelder uit laten zien op het scherm. Maar bij het printen wordt er een veel hogere resolutie gebruikt en komen er fijne details en texturen tevoorschijn zonder dat je al te veel hoeft te verscherpen", legt hij uit. "Als je je foto's te veel verscherpt, kan dit een averechts effect hebben op de beeldkwaliteit en bovendien ongewenste beeldruis veroorzaken in bijvoorbeeld luchten, waterpartijen en gladde oppervlakken. Ik zou ook willen zeggen dat het printen van je foto's helpt om ze kritisch te bekijken en dat je daardoor een betere fotograaf wordt."

Vroeger kregen foto's op mat en fine art-papier altijd een witte rand. "Printen zonder witrand kon alleen op glanzend en zijdeglanzend fotopapier", zegt Suhaib. "Een aantal van de nieuwste Canon-printers, waaronder de PIXMA PRO-200 en de imagePROGRAF PRO-300, heeft echter ultraprecies papiertransport waardoor je nu ook op mat en fine art-papier kunt printen zonder witrand en je dus alleen nog witte randen krijgt wanneer je ze echt wilt."

Inkjetprinten is een zeer exacte technologie en een uiterst nauwkeurig proces. Voor de hoogste nauwkeurigheid adviseert Suhaib het gebruik van de driverfunctie Print Head Alignment (Printkop uitlijnen). "Doe dit bij het installeren van een nieuwe printer en nogmaals wanneer de printer van de ene plek naar de andere is verplaatst. Het is verstandig dit om de paar maanden te herhalen, ook als de printer niet is verplaatst."

Hoewel de printkoppen van Canon zijn beschermd tegen verstoppingen, benadrukt Suhaib dat het de moeite waard is om de spuitopeningen te controleren door een testpatroon te printen. "Het is goed om de spuitopeningen eens in de zoveel tijd te controleren via de driver, vooral als je - relatief dure - grote prints maakt. Als het testpatroon vage lijnen vertoont, gebruik je de reinigingsfunctie en print je het testpatroon opnieuw", zegt Suhaib.

Adobe, Lightroom en Photoshop zijn gedeponeerde handelsmerken of handelsmerken van Adobe in de Verenigde Staten en/of andere landen.