Sterren fotograferen: fantastische prints maken van de nachtelijke hemel

Drew Buckley is een landschapsfotograaf die ook graag spectaculaire foto's maakt van de sterrenhemel. "Door de nachtelijke hemel in je foto's op te nemen, ga je een stapje verder met het genre, en ik vind het ook interessant dat het een andere kijk is op de wereld om ons heen," vertelt hij. Maar tegelijkertijd gebruikt hij voor astrofotografie ook graag een landschap of elementen daarvan om het beeld 'in te lijsten'. "Soms vind ik dat het helpt om dingen in perspectief te plaatsen en te laten zien hoe klein we met zijn allen zijn."

Drew is gevestigd in Wales en maakt al sinds 2010, het jaar waarin hij full-time professioneel fotograaf werd, foto's van de nachtelijke hemel. Hij vertelt dat de kwaliteit van zijn foto's enorm is verbeterd dankzij de ontwikkeling en vooruitgang van cameratechnologie.

"Bij het fotograferen van de nachtelijke hemel gaat het er vooral om dat je in zo kort mogelijke tijd zoveel mogelijk licht vastlegt," legt hij uit. "Snellere objectieven en de vooruitgang van camerasensoren op het gebied van hoge ISO-prestaties hebben zonder enige twijfel een verschil gemaakt. Verder is de hoeveelheid ruis in schaduwgebieden sterk afgenomen en is ook het vermogen om tijdens de postproductie details in de schaduwen te laten zien in RAW-bestanden, enorm verbeterd. Als ik de kwaliteit van mijn eerste astrofoto's vergelijk met die van de foto's die ik nu maak, is er echt een wereld van verschil."

Voor Drew is het maken van prints van zijn foto's van de nachtelijke hemel de ultieme manier om ze te laten zien. Hij maakt prints om zijn werk onder de aandacht te brengen en hij verkoopt ze ook via zijn website. "Tegenwoordig zien we beelden vooral op schermen, maar het zien van een beeld in fysieke, tastbare vorm is een heel andere ervaring. Dat is voor mij waar het bij fotografie om draait. Het is iets dat ik iedereen zou willen aanraden om te doen."

Maar hoe maak je prints die er net zo goed uitzien als de beelden op je camera of het scherm van je computer? Hier deelt Drew zijn beste tips voor het maken van de beste prints van je astrofoto's, van de voorbereiding tot het eindresultaat.

Drew raadt full-frame camera's aan voor het fotograferen van de nachtelijke hemel. Een full-frame sensor, met een lichtopvangend deel dat 2,5 keer zo groot is als dat van een APS-C-sensor, zorgt voor een hogere beeldkwaliteit, minder ruis en een groter dynamisch bereik waarmee elke schaduw, elk hooglicht en elke middentoon in de nachtelijke hemel worden vastgelegd. Voorbeelden hiervan in Canon's camera-aanbod zijn de Canon EOS R3, EOS R6 en de EOS 5D Mark IV.

Drew gebruikt zelf de Canon EOS R5. "De sensor in deze camera is beter dan de sensoren die ik tot nu toe heb gebruikt, en ik kan fotograferen met een veel hogere ISO," vertelt hij. "In het verleden was ik beperkt tot ISO3200, maar nu kan ik heel gemakkelijk tot wel ISO8000 of hoger gaan, met vergelijkbare, en soms zelfs betere resultaten. Deze twee of drie extra stops licht die je met dezelfde sluitertijd kunt vastleggen, maken een enorm verschil."

Bij het kiezen van een belichtingsinstelling gebruikt Drew dezelfde principes, of hij nu de nachtelijke hemel fotografeert of bij daglicht foto's maakt. "Bij de belichting probeer ik normaal gesproken om het beste uit de situatie te halen en zoveel mogelijk flexibiliteit te hebben bij de bewerking van de RAW-bestanden," vertelt hij. "Ik heb de neiging om het licht te houden, zolang ik maar geen hooglichten laat verdwijnen, omdat ik daarmee minder schaduwen en ruis krijg."

Om beeldruis te beperken en te zorgen voor een belichtingsbereik als hij zowel het landschap als de nachtelijke hemel in zijn foto's wil opnemen, maakt Drew meestal meerdere foto's van dezelfde scène. "Bij een interessante voorgrond maak ik vijf tot tien foto's van de lucht, van elk 30 seconden," zegt hij. "Daarna stel ik de camera in op de Bulb-belichtingsmodus en maak ik foto's met een belichting van vier tot zes minuten om echt al het omgevingslicht in het landschap op de voorgrond te gebruiken. Ik verwerk de foto's een voor een en combineer ze dan tijdens de postproductie met behulp van laagmaskers."

In goed belichte astrofoto's zijn talloze sterren zichtbaar, dus je moet een foto waarschijnlijk bij de postproductie aanpassen om elk lichtpunt te laten zien. "Als ik bijvoorbeeld aan een foto van de Melkweg werk, probeer ik altijd om zoveel mogelijk details in de sterren en nevels naar voren te brengen met behulp van Niveaus," zegt Drew.

"In Adobe Photoshop Lightroom gebruik ik ook de functie voor helderheid, maar wel in beperkte mate, en ik zorg er ook voor dat de scherpte-instellingen goed zijn. Misschien breng ik hier en daar nog wat kleine aanpassingen aan, en als dat nodig is stel ik de witbalans af en verminder ik de ruis."

Voor het printen van zijn laatste partij foto's van de nachtelijke hemel probeerde Drew de Canon PIXMA PRO-200 uit, een printer die levendige en hoogwaardige A3+-documenten zonder witrand kan printen, en die ook geschikt is voor panorama- en kunstfoto's. "Hij is compact, heel prettig in het gebruik en kan in een handomdraai worden ingesteld," vertelt hij. "Het mooie van deze printer voor astrofoto's is dat hij een systeem van acht inkten op dye-basis heeft. Hoe meer inktkleuren je hebt, des te beter je alle intensiteit van het kleurbereik in de foto kunt laten zien."

Drew print doorgaans het liefst op papier met een medium afwerking, ergens tussen een glanzend en een mat oppervlak. Voor het printen met de PIXMA PRO-200 gebruikte hij Canon's Pro Luster Photo Paper, dat is geoptimaliseerd voor PIXMA PRO-printers. Dit papier heeft een glad, glanzend oppervlak en biedt een uitstekende kleurreproductie. "Het is mooi, helder wit papier dat ideaal is voor astroprints omdat het een helder resultaat oplevert met heel veel sterdetail," zegt hij.

Eveline Eisermann, Marketing Communication Specialist bij Hahnemühle, producent van papier voor kunstfotografie, raadt Hahnemühle Photo Rag Metallic-papier aan voor het printen van astrofoto's. "Astrofoto's zien er meestal fantastisch uit op dit papier omdat het de foto's een surrealistisch tintje geeft en de sterrenhemel echt naar voren brengt," legt ze uit.

Voor de best mogelijke print, die ook zo goed mogelijk overeenkomt met de foto op het scherm van je computer zonder papier- en tijdverspilling, kalibreer je je monitor en gebruik je een workflow met kleurbeheer. De juiste schermkleurtemperatuur voor een Canon-printer is 5000K (D50).

Drew raadt het gebruik van Canon's gratis Professional Print & Layout (PPL)-software aan, die werkt als zelfstandige software of als een plug-in voor beeldbewerkingssoftware zoals Canon's Digital Photo Professsional (DPP), Adobe Photoshop en Photoshop Lightroom. Voor optimale resultaten selecteer je het printermodel en het afzonderlijke ICC-profiel van het papier dat je gebruikt.

Drew: "Ik gebruik ook altijd de optie Soft-proofing in PPL. Daarmee kun je een vergelijking zien van de foto op je computer en zien hoe die foto eruitziet als hij is geprint. In die fase kun je de foto nog wat verder en heel nauwkeurig aanpassen, zodat de print er precies zo uit komt te zien als jij dat voor ogen hebt."

*Adobe, Lightroom en Photoshop zijn gedeponeerde handelsmerken of handelsmerken van Adobe in de Verenigde Staten en/of andere landen. Photo Rag en andere productnamen zijn gedeponeerde handelsmerken of handelsmerken van Hahnemühle FineArt GmbH in de Verenigde Staten en/of andere landen.