De vulkaan ontdekken: hoe je kunt slagen als avonturenfotograaf en -filmmaker

Vraag jij je af hoe je een avonturenfilmmaker kunt worden? Voor Canon Ambassador Ulla Lohmann, die al meer dan 25 jaar een reis-/avonturenfotograaf en -videograaf is, begon het allemaal met een fascinatie met vulkanen. Ulla woont in Duitsland, maar voor haar werk voor organisaties als National Geographic, Geo Magazine, de BBC en vele anderen, is ze al in tientallen landen geweest. Ze heeft niet alleen uitbarstingen en lavastromen gefilmd en gefotografeerd, maar ook de mensen die op en bij actieve vulkanen leven.

Voor een van Ulla's gevaarlijkste shoots moest ze 600 meter abseilen in een actieve vulkaan op het eiland Vanuatu in de Grote Oceaan. Een levenslange droom ging in vervulling toen ze op slechts 50 meter van het lavameer unieke en spectaculaire foto's maakte. "De vulkaan voelde zo groot en krachtig en deed me beseffen dat wij mensen zo klein zijn," vertelt ze, "maar tegelijkertijd voelde ik me springlevend."

In het najaar van 2025 heeft Ulla een documentaire van 47 minuten gemaakt voor Red Bull Bergwelten met de naam Italy's Mountains of Fire, Europe's most active volcanoes. De documentaire toont haar reis langs de meest iconische vulkanen van Italië: Etna, Stromboli, Campi Flegrei en Vulcano, de vulkaan waaraan alle vulkanen hun naam te danken hebben. De documentaire combineert avontuurlijke verhalen met wetenschappelijke inzichten en, zoals Ulla het zelf omschrijft, "wat mensen doen als ze een actieve vulkaan in de achtertuin hebben staan", waaronder snowboarden van de Etna-vulkaan en scubadivers die de verzonken ruïnes verkennen van een eeuwenoude stad bij Campi Flegrei.

Voor velen is reizen naar exotische locaties en foto's maken voor prestigieuze klanten een droombaan. Maar het is niet makkelijk om een carrière in reis- en avonturenfotografie op te bouwen. Hier bespreekt Ulla haar onorthodoxe carrièrepad in de wereld van reisfotografie, laat ze de uitrusting zien die ze gebruikt, en deelt ze advies voor avonturenfilmmakers in spe.

Ulla vindt vulkanen al fascinerend sinds ze 8 jaar oud was, toen haar vader haar meenam naar Vesuvius, Campi Flegrei en de overblijfselen van Pompeii. Daar maakte de gigantische kracht van vulkanen en de zwavelachtige geur van de 'ademhaling van de aarde' een grote indruk op Ulla. Tijdens het filmen van een Red Bull-documentaire stond ze weer op dezelfde plek en blikte ze terug op haar carrière.

Aan het begin wilde ze alleen vulkanen onderzoeken. Toen ze 18 jaar oud was, won ze een nationale wetenschapswedstrijd voor jongeren in Duitsland. "Ik heb de prijs van € 1.500 geïnvesteerd in een wereldreis van 1,5 jaar. Toen begon ik ook voor het eerst met fotograferen. Deze foto's, in combinatie met haar reisverslagen, werden regelmatig gepubliceerd in een maandelijks tijdschrift in de regio waar ze vandaan kwam.

Tijdens die levensveranderende reis kwam ze ook langs Vanuatu om de vulkanen te bekijken. Toevallig was daar op dat moment een team van National Geographic. Ze leerde ze kennen en heeft ze verteld dat ze goed kon koken. Ze namen haar in dienst, maar wel als kok. "Toen ik ze ontmoette, realiseerde ik me dat er mensen met een wetenschappelijke achtergrond zijn die als journalist verhalen vertellen. Dat was het moment waarop ik dacht: dat ga ik ook doen."

Ulla heeft kwalificaties behaald in aardrijkskunde, milieubeheer en fotojournalistiek. Maar haar succes kwam niet meteen. Ze leerde al snel dat het belangrijk is, vooral als je net begint, om met tegenslagen om te gaan en deze te boven te komen. Ulla's eerste verhaal voor National Geographic, over een afgelegen stam in Papoea-Nieuw-Guinea die ze pas na drie jaar vond, werd in eerste instantie afgewezen.

Voor Ulla, zegt ze, "draait het allemaal om het verhaal", en voor het grootste deel van haar carrière heeft videografie daar net zo'n grote rol in gespeeld als fotografie. Met de EOS-foto- en hybridecamera's van Canon wordt het eenvoudig om te wisselen tussen de twee, zegt ze. Voor de meeste sessies gebruikt ze ze allebei, afhankelijk van wat het verhaal nodig heeft.

Tijdens haar Red Bull-documentaire, gebruikte Ulla vooral een Canon EOS R5 Mark II. Het productieteam filmde met de professionele videocamera's EOS C70 en EOS C80. Onderweg is een van de nuttigste eigenschappen van al deze camera's het grote dynamische bereik en de buitengewoon hoge ISO-prestaties in omstandigheden met weinig licht. "Dit zijn situaties met extreem veel contrast," legt Ulla uit, "als je zowel de gloeiende vloeibare lava wilt laten zien en de donkere, al afgekoelde lava, bijvoorbeeld."

De autofocus met oogtracking van Canon was ook onmisbaar, volgens Ulla. "Met de weerkaatsing en hitte van de bloedhete lava, kun je niet handmatig focussen. Sterker nog, met de bril en andere beschermende kleding aan, kun je het scherm van de camera eigenlijk niet zo goed zien. Dus het is geweldig dat ik erop kan vertrouwen dat de camera de onderwerpen zal vinden en volgen."

Ulla en haar productieteam gebruiken verschillende objectieven. De Canon RF 28-70mm F2L USM is een favoriet, want het is "een absoluut geweldig objectief, zeker bij weinig licht", maar voor cinematische verhalen in verafgelegen locaties speelt gewicht een belangrijke rol. Als ze tijdens die shoots ook nog eens beeldstabilisatie nodig hebben, kiest het team voor de RF 24-70mm F2.8L IS USM, een van de drie professionele f/2.8-telezoomobjectieven. Om de verschillende brandpuntsafstanden die ze nodig hebben te behalen, bevat hun uitrustingslijst voor reisfilms de andere twee objectieven van het trio, de RF 70-200mm F2.8L IS USM en de RF 15-35mm F2.8L IS USM.

Het is noodzakelijk dat de camera's en objectieven voor reis- en avonturenfotografie blijven presteren in extreme situaties, en Ulla is blij met de robuustheid en weerbestendigheid van haar Canon-uitrusting. Regen die door een wolk vulkanische gassen valt, wordt zeer zuur, vertelt ze. Zelfs zo zuur dat het al snel door haar abseiltouwen begint te bijten, maar de weerbestendige afdichting van haar camera was hier wel tegen bestand.

Ulla's uitrusting heeft spetters zeewater op een vissersboot en de extreme omstandigheden van kou op grote hoogte en vulkaanhitte doorstaan. Ze vertelt dat ze tijdens de shoot voor Red Bull "op een gegeven moment een interview aan het filmen waren op een recente lavastroom, maar ik moest stoppen. De stroom was aan de bovenkant aan het afkoelen, maar van onderen nog heet. Zo heet zelfs dat het statief begon te smelten vanaf de onderkant, maar de camera bleef functioneren."

Niet iedereen zal de kans krijgen om op vulkanen te filmen, of geïnteresseerd zijn in die specialisatie. Maar Ulla's carrière laat zien dat een creatieve geest, doorzettingsvermogen en onuitputtelijk verlangen naar avontuur je kan helpen de grootste uitdagingen aan te gaan in avonturenfotografie en -videografie. En je zult je natuurlijk nooit vervelen.

"Ik krijg nog net zo'n kick als in het begin," zegt Ulla, "omdat ik me realiseer hoe krachtig verhalen zijn en hoe ik echt het leven van mensen kan veranderen. Als ik lezingen geef, krijg ik vaak feedback van mensen die zeggen hoe ik hen heb geïnspireerd om hun eigen dromen waar te maken, hoe ik hun leven heb veranderd. Dat geeft me veel voldoening. Daar doe ik het voor."

"Ontwikkel je vaardigheden op het gebied van verhalen vertellen, want veel mensen kunnen geweldig fotograferen, maar met een verhaal word je uniek en val je op als fotograaf. Vind een verhaal, ontwikkel het verder en als je verhaal sterk genoeg is, als je een persoonlijke boodschap te vertellen hebt, zul je altijd slagen."

"Je moet tijd, geld en energie in iets investeren waar je gepassioneerd over bent. Ik doe eenvoudigweg waar ik van hou. Ik ben gespecialiseerd in inheemse culturen, vooral gemeenschappen die rond actieve vulkanen leven. Het is een erg specifieke specialisatie, maar ik heb een niche voor mezelf ontwikkeld door de juiste verhalen voor te stellen, waardoor een hoop tijdschriften contact met me hebben opgenomen. Word een expert op één gebied en ontwikkel een unieke fotografische stijl om dat verhaal te vertellen."

"Mijn doorbraak had betrekking op een stam in Papoea-Nieuw-Guinea die nog steeds aan mummificatie deed en nooit gefotografeerd was. Tijdschriften zijn op zoek naar foto's die nooit eerder zijn gezien – iets dat visueel interessant is en een verhaal vertelt. Kies een onderwerp met een brede aantrekkingskracht dat nieuwe dingen aan het licht brengt.”

"Als je een avonturen- of expeditiefotograaf wilt worden, moet je weten hoe dat werkt. Leer hoe je klimt op ijs en hoe je skitochten maakt en ga zo vaak mogelijk naar de plekken waar andere mensen niet kunnen komen. Als fotograaf heb je een streepje voor en zul je worden ingehuurd omdat je specifieke vaardigheden hebt."

"Ik draai mee als een volledig teamlid: ik moet dezelfde bagage dragen, dezelfde afstanden afleggen en mijn werk doen. Pak zorgvuldig in, neem niet te veel mee en maak van sporten een dagelijkse routine, want voor dit werk moet je echt fit en veerkrachtig zijn."

"Ik ga altijd op pad met een verhaal in m'n achterhoofd, een sfeer die ik wil en de foto's die ik wil maken. Op die manier kan ik plannen welke uitrusting ik meeneem. Met vulkanen kun je natuurlijk maar tot op bepaalde hoogte plannen, niets gaat ooit volledig volgens de planning, maar dat wordt dan onderdeel van het verhaal. Om eerlijk te zijn, ben ik banger voor steden. Als je in de natuur goed oplet, dan zie je de tekenen en kun je proberen te voorspellen wat er gaat gebeuren. Wat gebeurt er als de vulkaan uitbarst? Waar gaat de lava heen stromen? Dat is risicobeheer. Ik denk goed over alles na en kan meestal rustig blijven, omdat ik van tevoren een plan heb gemaakt."

"Ik moet weten waar alles zich bevindt in m'n bagage. Ik moet m'n camera 's avonds met m'n ogen dicht kunnen bedienen. Ik moet in staat zijn om een objectief te vervangen in het midden van een asstorm. En ik moet op m'n uitrusting kunnen vertrouwen. Ik heb dus liever te weinig bij me dan te veel. Als ik mijn gewenste objectief niet mee kan dragen, of als het, bijvoorbeeld, mijn relatie met het onderwerp kan beïnvloeden omdat deze niet gewend is aan camera's, dan kies ik voor wat praktisch is en niet voor dat laatste beetje perfectie. Ik wil niet zeggen dat ik niet voor de perfecte foto ga, maar het belangrijkste is het maken van de foto."

“Met een team werken, is heel belangrijk voor me. Tijdens onze vulkaanshoot hadden we gedurende een periode van twee weken bijvoorbeeld maar een of twee uur slaap per nacht. Vier uur was het record. Meestal kunnen mensen dit soort stress niet aan, maar we hadden allemaal hetzelfde doel en daar bleven we ons allemaal voor inzetten.

"Op dezelfde manier is het altijd goed om samen te werken met NGO's en de plaatselijke gemeenschap. Zorg ervoor dat zij ook profiteren van de foto's die mensen van ze maken. Natuurlijk kan het ze helpen als hun verhaal wordt verteld, maar als ik mensen fotografeer, geef ik ook een deel van m'n inkomen terug aan hun of aan hun gemeenschap, via NGO's die ze ondersteunen na natuurrampen en dergelijke."

"Ik vind het leuk om redacteurs op fotofestivals zoals Visa pour l'Image te ontmoeten. Redacteurs hebben het altijd druk, dus zorg er wel voor dat je je verhaal in één zin kunt uitleggen. Ik maak elk jaar een portfolio van nieuwe verhalen, presenteer het aan redacteurs en doorgaans heb ik bij één op de tien succes. Dat is gewoon hoe het spel werkt. "Het helpt om een goed portfolio te hebben, maar veel redacteurs neuzen rond op social media en websites voor fotografen, dus zorg ervoor dat zich daar je beste foto's bevinden."