BASISBEGINSELEN FOTOGRAFIE

Genieten van de natuur: 5 technieken voor het fotograferen van water

Van onscherpte in watervallen tot vallende druppels: leer hoe je water fotografeert met deze vijf toptips
Een kleine waterval stroomt via rotsen in een rivier die door een weelderig groen bos loopt.

Als je toe bent aan een ontspannende onderbreking van je dagelijks leven, kun je altijd het water opzoeken. Van een dagje weg met het gezin tot een wandeling langs een rivier: veel mensen genieten van de kalmerende werking van water in de natuur. Het maakt niet uit of het een brekende golf, de nevel van een waterval of de weerspiegeling in een kalm meer is, de kans is groot dat er deze zomer water op je foto's voorkomt. Maar hoe maak je interessante foto's van een onderwerp dat zo divers en zo vol beweging is? Er zijn meer dan genoeg creatieve mogelijkheden om je zomerkiekjes te verbeteren.

Deze vijf technieken voor het fotograferen van water helpen je om je foto's naar een hoger niveau te tillen, of je nu op pad bent in zomers weer, of tijdens de koudere maanden dichter bij huis blijft.

1. Weerspiegeling in water fotograferen

Een man houdt zijn camera boven zijn hoofd om een uitkijkpost op een strand te fotograferen.

Experimenteer met de hoogte van de camera wanneer je een weerspiegeling wilt vastleggen. Een opname vanuit een hoog standpunt laat de weerspiegeling duidelijker zien. Een laag standpunt brengt je dichterbij het oppervlak voor een dynamischer beeld.

Een strandlandschap met uitkijkpost die wordt weerspiegeld in het water op het zand.

Het meest fotogenieke aspect van water is misschien wel dat het beelden weerspiegelt. Gefotografeerd met een Canon EOS R6 en een Canon RF 24-105mm f4-7,1 IS STM-lens, ingesteld op 31mm, 1 sec, f/16 en ISO100.

Een groot wateroppervlak is ideaal voor het vastleggen van heldere weerspiegelingen waarmee je een saai landschap interessanter kunt maken. Zoek naar water wanneer je erop uittrekt. Stromend water zorgt voor abstractere weerspiegelingen en het stilstaande water van een plas kan juist een kalmer spiegeleffect creëren. Als je dat wilt, zoek dan een beschutte plek of wacht tot de wind gaat liggen voordat je een foto maakt.

Door je camera in te stellen op Diafragmavoorkeuze (Av), kun je het diafragma kiezen en past de camera de sluitertijd automatisch aan voor de juiste belichtingsduur. Kies een klein diafragma en gebruik de scherptediepte (DOF) en hyperbrandpuntsafstandmeter in de Photo Companion-app om ervoor te zorgen dat zowel de voorgrond als de weerspiegelde details in de verte scherp zijn. Door scherp te stellen op de hyperbrandpuntsafstand houd je je foto zo scherp mogelijk. Hiervoor zoek je het dichtstbijzijnde punt waarop je kunt scherpstellen, terwijl de achtergrond ook scherp blijft.

Als alternatief voor een klein diafragma kun je juist een heel groot diafragma gebruiken om ofwel de voorgrond, ofwel de weerspiegeling wazig te maken voor een abstract effect.

2. Een waterval fotograferen

Een lang belichte, stromende waterval met bewegingsonscherpte.

Gebruik een lange sluitertijd om vallend water vast te leggen met een prachtige bewegingsonscherpte. Gefotografeerd met een Canon EOS 850D met een Canon EF-S 18-135mm f/3.5-5.6 IS USM-lens, ingesteld op 64mm, 15 sec, f/20 en ISO100.

Een fotograaf met een camera op statief staat voor een rivier met een waterval.

Neutral Density-filters (ND- of grijsfilters) zijn ideaal om licht tegen te houden, maar kunnen het ook lastig maken goed te zien door de zoeker. Gebruik Live View voor de compositie en scherpstellen om dit tegen te gaan en stel de zelfontspanner in op twee seconden om cameratrillingen te voorkomen.

Als je weer op pad bent en een kletterende waterval ziet die je gewoon móét fotograferen, voeg dan een Neutral Density-filter (ND- of grijsfilter) toe aan je camera setup voor de mooiste foto's. ND-filters voorkomen dat licht de camera binnenkomt en doen dit met afgepaste hoeveelheden (stops), zodat je meer controle hebt wanneer je de sluitertijd selecteert. Een 6-stops ND-filter is ideaal voor watervallen en misschien zelfs wel het beste allround filter om water te vervagen. Voordat je begint met fotograferen, is het goed te bekijken hoe de waterval stroomt en op te letten waar het water onderaan de waterval opschuimt, want dat is het gebied waar zich prachtig vervaagde lijnen vormen.

Voor een eenvoudige opstelling stel je de camera in op modus Manual (M) met een diafragma dat klein genoeg is voor een grote scherptediepte en op ISO100. Pas vervolgens de sluitertijd aan tot de meetwaarden goed zijn. Plaats vervolgens het ND-filter en pas de sluitertijd daarop aan. Met elke volgende stop waarmee het ND-filter het licht blokkeert, kun je de belichtingstijd verdubbelen. Voor het herberekenen kan de tel-de-klikkenmethode handig zijn: per stop mag je het keuzewiel voor de sluitertijd twee of drie klikken verder draaien (afhankelijk van de stopwaarden die zijn ingesteld in je cameramenu).

3. De zee afvlakken

Een man zit gehurkt naast een camera en statief op een strand met stenen.

Door je camera te verbinden met de Canon Camera Connect-app kun je de modus Bulb (B) voor minutenlange belichtingen starten en stoppen met je telefoon. Daardoor kun je de sluiter zo lang openzetten als je wilt.

Een opname met lange sluitertijd van een wazige zee tegen een kustlijn met rotsen bij zonsondergang.

Met sluitertijden tot een minuut kun je prachtig melkachtige onscherpte creëren in de zee en een zachte beweging in de wolken. Gefotografeerd met een Canon EOS 850D en een Canon EF-S 18-135mm f/3.5-5.6 IS USM-lens, ingesteld op 24mm, 2,5 sec, f/16 en ISO100.

Een lange strandwandeling is een van de fijnste zomeractiviteiten, waarvan je vast en zeker foto's wilt maken. Maar ook al kan de zee voor het oog een indrukwekkend spektakel bieden, de golven kunnen er rommelig uitzien als ze worden vastgelegd op een foto. Door een heel lange sluitertijd te gebruiken om de beweging van de zee te vervagen, kun je het schuimende water transformeren in een zijdezacht oppervlak zonder details. Als je overdag fotografeert, heb je een krachtig ND-filter nodig dat ongeveer 10–16 stops licht blokkeert. Bij schemerlicht kun je een zwakker ND-filter of helemaal geen filter gebruiken. Ga eens vroeg in de ochtend op pad om dit te uit te proberen en geniet ervan dat je het strand voor jezelf hebt tijdens het fotograferen.

4. Brekende golven fotograferen

Een fotograaf met zijn statief en camera hurkt op de rotsen naast spattende golven.

Het kan lastig zijn de timing te bepalen als je golven fotografeert. Stel dus de transportmodus van je camera in op continue opname met hoge snelheid en maak een reeks snelle opnamen van de brekende golven.

Kleine golven kletsen tegen stenen op een strandkust.

Niets laat de majestueuze kracht van water zo goed zien als een brekende golf. Experimenteer daarom met verschillende sluitertijden om je eindresultaat te variëren. Gefotografeerd met een Canon EOS 850D en een Canon EF-S 18-135mm f/3.5-5.6 IS USM-lens, ingesteld op 27mm, 1/20 sec, f/25 en ISO100.

Als je de dramatische beweging van de zee wilt bevriezen, moet je een snelle sluitertijd van ongeveer 1/500 sec gebruiken. Of je gebruikt een langere sluitertijd om het gevoel van beweging over te brengen door de spatten en druppels te transformeren in explosieve vlagen van onscherpte. Stel je camera in op Sluitertijdvoorkeuze (Tv) en verlaag de sluitertijd tot ongeveer 1/20 sec. bij ISO100. Bij deze sluitertijd kun je het beste een statief gebruiken. Je kunt ook vanuit de hand fotograferen, maar dan moet je de camera goed stil houden.

Als je een lens met een Image Stabilizer (IS) hebt, of een EOS R5 of R6 met in-body IS, en een groothoeklens gebruikt, kun je de vuistregel hanteren dat je met een sluitertijd van 1/20 seconde vanuit de hand kunt fotograferen als je een 20mm lens hebt.

5. Waterdruppels bevriezen

Een man houdt zijn camera boven een glas water tegen een blauw scherm en maakt een foto van een druppel op het water valt.

Door de flitser achter een blauw acetaatfilter te plaatsen, ontstaan kleurrijke reflecties op het water.

Een waterdruppel valt in het water en creëert rimpelingen.

Met een macrolens zoals de RF 35mm F1.8 Macro IS STM, die James voor deze foto heeft gebruikt, kun je zeer gedetailleerde close-ups van waterdruppels maken. Stel van te voren handmatig scherp op de plek waar de druppel het water gaat raken. Gefotografeerd met een Canon EOS RP en een RF 35mm F1.8 Macro IS STM-lens, ingesteld op 2 sec, f/16 en ISO100.

Helaas werkt het weer niet altijd mee. In zo'n geval kun je waterfotografie altijd wat dichter bij huis oefenen. Close-ups van waterdruppels kunnen er prachtig uitzien. Wil je de beweging van een vallende waterdruppel vastleggen, dan heb je een externe flitser nodig, zoals de Canon Speedlite EL-100, en moet je op een donkere locatie fotograferen. Op die manier kun je gebruikmaken van de flitsduur (de duur van belichting door de flitser) om de beweging te bevriezen wanneer de druppel de waterspiegel raakt.

Oefen de techniek in een opstelling met een waterdruppelaar of een injectiespuit boven een glas water. Plaats een flitser zodanig dat de druppel van achteren wordt belicht. Stel de camera in op modus Manual (M) met f/8, ISO100 en een sluitertijd van ongeveer twee seconden. Start de belichting, laat de waterdruppel vallen en bedien de flitser handmatig wanneer de druppel op het oppervlak landt of gebruik een afstandsbediening om de flitser automatisch te laten afgaan. Het is een uitdaging voor je cameravaardigheden en belichtingstechnieken, maar het resultaat kan spectaculair zijn.

Geschreven door James Paterson

Gerelateerde producten

Gerelateerde artikelen