Genieten van de natuur: 5 technieken voor het fotograferen van water

Als je toe bent aan een ontspannende onderbreking van je dagelijks leven, kun je altijd het water opzoeken. Van een dagje weg met het gezin tot een wandeling langs een rivier: veel mensen genieten van de kalmerende werking van water in de natuur. Het maakt niet uit of het een brekende golf, de nevel van een waterval of de weerspiegeling in een kalm meer is, de kans is groot dat er deze zomer water op je foto's voorkomt. Maar hoe maak je interessante foto's van een onderwerp dat zo divers en zo vol beweging is? Er zijn meer dan genoeg creatieve mogelijkheden om je zomerkiekjes te verbeteren.

Deze vijf technieken voor het fotograferen van water helpen je om je foto's naar een hoger niveau te tillen, of je nu op pad bent in zomers weer, of tijdens de koudere maanden dichter bij huis blijft.

Een groot wateroppervlak is ideaal voor het vastleggen van heldere weerspiegelingen waarmee je een saai landschap interessanter kunt maken. Zoek naar water wanneer je erop uittrekt. Stromend water zorgt voor abstractere weerspiegelingen en het stilstaande water van een plas kan juist een kalmer spiegeleffect creëren. Als je dat wilt, zoek dan een beschutte plek of wacht tot de wind gaat liggen voordat je een foto maakt.

Door je camera in te stellen op Diafragmavoorkeuze (Av), kun je het diafragma kiezen en past de camera de sluitertijd automatisch aan voor de juiste belichtingsduur. Kies een klein diafragma en gebruik de scherptediepte (DOF) en hyperbrandpuntsafstandmeter in de Photo Companion-app om ervoor te zorgen dat zowel de voorgrond als de weerspiegelde details in de verte scherp zijn. Door scherp te stellen op de hyperbrandpuntsafstand houd je je foto zo scherp mogelijk. Hiervoor zoek je het dichtstbijzijnde punt waarop je kunt scherpstellen, terwijl de achtergrond ook scherp blijft.

Als alternatief voor een klein diafragma kun je juist een heel groot diafragma gebruiken om ofwel de voorgrond, ofwel de weerspiegeling wazig te maken voor een abstract effect.

Als je weer op pad bent en een kletterende waterval ziet die je gewoon móét fotograferen, voeg dan een Neutral Density-filter (ND- of grijsfilter) toe aan je camera setup voor de mooiste foto's. ND-filters voorkomen dat licht de camera binnenkomt en doen dit met afgepaste hoeveelheden (stops), zodat je meer controle hebt wanneer je de sluitertijd selecteert. Een 6-stops ND-filter is ideaal voor watervallen en misschien zelfs wel het beste allround filter om water te vervagen. Voordat je begint met fotograferen, is het goed te bekijken hoe de waterval stroomt en op te letten waar het water onderaan de waterval opschuimt, want dat is het gebied waar zich prachtig vervaagde lijnen vormen.

Voor een eenvoudige opstelling stel je de camera in op modus Manual (M) met een diafragma dat klein genoeg is voor een grote scherptediepte en op ISO100. Pas vervolgens de sluitertijd aan tot de meetwaarden goed zijn. Plaats vervolgens het ND-filter en pas de sluitertijd daarop aan. Met elke volgende stop waarmee het ND-filter het licht blokkeert, kun je de belichtingstijd verdubbelen. Voor het herberekenen kan de tel-de-klikkenmethode handig zijn: per stop mag je het keuzewiel voor de sluitertijd twee of drie klikken verder draaien (afhankelijk van de stopwaarden die zijn ingesteld in je cameramenu).

Een lange strandwandeling is een van de fijnste zomeractiviteiten, waarvan je vast en zeker foto's wilt maken. Maar ook al kan de zee voor het oog een indrukwekkend spektakel bieden, de golven kunnen er rommelig uitzien als ze worden vastgelegd op een foto. Door een heel lange sluitertijd te gebruiken om de beweging van de zee te vervagen, kun je het schuimende water transformeren in een zijdezacht oppervlak zonder details. Als je overdag fotografeert, heb je een krachtig ND-filter nodig dat ongeveer 10–16 stops licht blokkeert. Bij schemerlicht kun je een zwakker ND-filter of helemaal geen filter gebruiken. Ga eens vroeg in de ochtend op pad om dit te uit te proberen en geniet ervan dat je het strand voor jezelf hebt tijdens het fotograferen.

Als je de dramatische beweging van de zee wilt bevriezen, moet je een snelle sluitertijd van ongeveer 1/500 sec gebruiken. Of je gebruikt een langere sluitertijd om het gevoel van beweging over te brengen door de spatten en druppels te transformeren in explosieve vlagen van onscherpte. Stel je camera in op Sluitertijdvoorkeuze (Tv) en verlaag de sluitertijd tot ongeveer 1/20 sec. bij ISO100. Bij deze sluitertijd kun je het beste een statief gebruiken. Je kunt ook vanuit de hand fotograferen, maar dan moet je de camera goed stil houden.

Als je een lens met een Image Stabilizer (IS) hebt, of een EOS R5 of R6 met in-body IS, en een groothoeklens gebruikt, kun je de vuistregel hanteren dat je met een sluitertijd van 1/20 seconde vanuit de hand kunt fotograferen als je een 20mm lens hebt.

Helaas werkt het weer niet altijd mee. In zo'n geval kun je waterfotografie altijd wat dichter bij huis oefenen. Close-ups van waterdruppels kunnen er prachtig uitzien. Wil je de beweging van een vallende waterdruppel vastleggen, dan heb je een externe flitser nodig, zoals de Canon Speedlite EL-100, en moet je op een donkere locatie fotograferen. Op die manier kun je gebruikmaken van de flitsduur (de duur van belichting door de flitser) om de beweging te bevriezen wanneer de druppel de waterspiegel raakt.

Oefen de techniek in een opstelling met een waterdruppelaar of een injectiespuit boven een glas water. Plaats een flitser zodanig dat de druppel van achteren wordt belicht. Stel de camera in op modus Manual (M) met f/8, ISO100 en een sluitertijd van ongeveer twee seconden. Start de belichting, laat de waterdruppel vallen en bedien de flitser handmatig wanneer de druppel op het oppervlak landt of gebruik een afstandsbediening om de flitser automatisch te laten afgaan. Het is een uitdaging voor je cameravaardigheden en belichtingstechnieken, maar het resultaat kan spectaculair zijn.

Geschreven door James Paterson