De Canon EOS R, Saoedi-Arabië en Saudi Tales of Love: de reis van een bruiloftsfotograaf

Liefde is universeel. Maar dat geldt ook voor huwelijksproblemen, scheiding, verlies en schaamte. De spanning tussen de vele onbelichte facetten van de emotionele levens van vrouwen is een onderwerp dat documentairefotograaf Tasneem Alsultan tot leven brengt in haar portretten met de Canon EOS R.

De Canon-ambassadeur staat bekend om haar indringende foto's van gendervraagstukken in de Arabische wereld. Ze werd geprezen om haar baanbrekende serie uit 2015 over het liefdesleven van Saoedische vrouwen. Deze serie belichtte de alledaagse verhalen achter de ervaringen van moderne vrouwen met huwelijk, scheiding en verlies. Met dit project ontwikkelde Tasneem zich van bruiloftsfotograaf tot fotojournalist voor een aantal wereldbladen, zoals The New York Times, Vogue Italia en Vanity Fair.

Saudi Tales of Love was geïnspireerd door Tasneems eigen ervaring als 17-jarige bruid die na een ongelukkig huwelijk van tien jaar nu al weer zes jaar als alleenstaande ouder door het leven gaat. Na haar scheiding werd ze door familieleden bekritiseerd en vernederd. Pas later kwam ze tot de realisatie dat haar ervaringen niet ongebruikelijk waren, hoewel ze ver verwijderd lijken van de verwachtingen van een typische huisvrouw in Saoedi-Arabië.

Tijdens het fotograferen van bruiloftsreportages begon ze het concept liefde te verkennen. Ze doorbrak daarbij stereotypen door het huwelijk na de bruiloft te volgen. Hiermee vertelt ze verhalen over vrouwen die gelukkig werden in gedwongen huwelijken, over de voogdijproblemen van gescheiden vrouwen en over de verplichte mannelijke begeleiding van Saudische vrouwen.

Mashael op de foto met haar echtgenoot Mohammed. Ze is sinds 2006 gelukkig met hem getrouwd, maar in eerste instantie stond ze niet te springen op een ontmoeting met hem. "Ze zei dat ze niet op zoek was naar een relatie", vertelt Tasneem. "Hij hield aan totdat ze hem eindelijk een kans wilde geven en instemde met een ontmoeting. Ze zegt dat het onverwachte soms ook voordelen biedt; ze heeft er nooit spijt van gehad dat ze met hem is getrouwd. Haar echtgenoot heeft haar mogelijkheden geboden die ze niet binnen een huwelijk had verwacht, zoals vrijheid, onderwijs, een verblijf in het buitenland en een carrière."

Tasneems tweede onderwerp was Ashwarg, die ze fotografeerde in een soepel vallende roze sari in de ruïnes van een oud huis. Ze was net getrouwd met de man die ze tijdens haar studie had ontmoet toen ze ontdekte dat hij een affaire had met de vrouw van een van zijn vrienden.

Aan Tasneem vertelt ze: "Ik schaamde me. Daarom hield ik de reden achter onze scheiding voor mezelf. Ik weet nog dat ik zat te wachten terwijl de scheidingspapieren werden afgerond. De rechter keek vol afkeuring naar me en zei: 'Was je maar een betere vrouw geweest die thuis was gebleven en goed voor haar man had gezorgd. Dan had je hier vandaag niet gezeten.'"

"De derde vrouw, Hent, is eind dertig en vrijgezel. Ze is heel blij dat ze nooit is getrouwd", vertelt Tasneem. "Als de dag ooit aanbreekt dat ze iemand tegenkomt die de moeite waard is, dan zal ze erover nadenken. Maar tot die tijd gaat ze verder met haar leven en is ze druk bezig haar carrière en zichzelf te ontwikkelen."

Tasneem maakte ook gebruik van de instelbare multifunctionele balk van de Canon EOS R. "Ik heb de balk zo ingesteld dat hij mijn ISO wijzigt. Al mijn camera-instellingen staan op handbediening, omdat ik dingen graag in eigen hand houd, vooral als het licht binnen of buiten zo snel van fel in donker verandert. Bij documentairefotografie heb ik zelden de kans om mijn camera uitgebreid in te stellen op de omgeving. Ik moet dan snel handelen en erop vertrouwen dat mijn camera zich snel ter plekke kan aanpassen."

Normaal gesproken gebruikt ze 35mm en 85mm prime-objectieven tijdens het werk. Maar tijdens deze opnamen besloot ze niet alleen het Canon RF 35mm f/1.8 IS Macro STM-objectief, maar ook het Canon RF 50mm f/1.2L USM-objectief te testen. "Ik was heel blij met de mooie bokeh. De beelden waren heel zacht en heel scherp tegelijk." Ze is ook van plan om haar bestaande objectieven op de EOS-body te zetten. Deze zijn compatibel met het nieuwe systeem bij gebruik van de Canon-vattingsadapter EF-EOS R, zonder verlies van kwaliteit en met dezelfde scherpstelling.

"Een van de lastigste dingen voor fotografen is dat we niet onzichtbaar zijn", aldus Tasneem. "Ik ben de hele tijd in beweging en de stille modus is dan ontzettend handig. Ik kan zo foto's maken zonder dat mensen in de gaten hebben dat ze worden gefotografeerd. En daardoor kan ik veel meer aandacht aan hun verhaal besteden. Mijn onderwerpen zijn niet altijd op openbare gelegenheden of bruiloften te vinden, maar vaak in intiemere omgevingen. Daar moet ik mensen op hun gemak stellen."

De Canon EOS R is de eerste Canon-camera met een volledig geruisloze opnamemodus. Zo kunnen fotografen openhartige foto's maken zonder de gefotografeerde personen te storen. Dit is van wezenlijk belang voor de observerende documentairefoto's die Tasneem maakt. Ze fotografeert mensen vaak in intieme of privéruimtes, zoals religieuze gebouwen of slaapkamers.

Tot dusver heeft Tasneem 27 verhalen van Saoedische vrouwen verzameld. Maar het project heeft een hoger doel dan alleen het vertellen van boeiende verhalen. Het project wil de Saoedische vrouwen sterker maken door ze een stem te geven.

"Ik wil dit project doen omdat het voor ons Saoedische vrouwen zo belangrijk is te weten dat we niet alleen zijn en dat we allemaal krachtige vrouwen zijn. Of de vrouwen nu weduwe of gescheiden zijn, ik vind dat al deze (soms tragische) verhalen belangrijk zijn om vrouwen te steunen bij hun worstelingen en hun te laten weten dat ze er niet alleen voorstaan."

"Oppervlakkig gezien zien we er in ons eigen huis wellicht hetzelfde uit. Alsof we zelfverzekerde, sterke vrouwen zijn die gewoon hun leven leiden. Dan besef je dat een Saoedische vrouw met zoveel meer obstakels te maken heeft dan een gemiddelde vrouw. Ik probeer het universele thema liefde, maar tegelijkertijd ook de zeer uiteenlopende worstelingen van deze vrouwen in beeld te brengen."

De onvertelde verhalen

Het komende jaar wil Tasneem haar persoonlijke projecten blijven combineren met het fotograferen van maatschappelijke vraagstukken in de regio. "Ik wil verhalen fotograferen die nog nooit eerder zijn verteld", zegt ze.

Toen Tasneem met Saudi Tales of Love begon, had ze een boek voor ogen waarin de verhalen van 30 vrouwen in beeld worden gevangen. Maar het idee blijft maar groeien, omdat ze steeds op nieuwe meeslepende verhalen van onverwachte liefde stuit. Daarnaast hebben recente ontwikkelingen binnen Saoedi-Arabië het land toegankelijker voor haar gemaakt en haar daarmee toegang gegeven tot een groot aantal nieuwe verhalen van krachtige vrouwen.

"Sinds de dag dat vrouwen mochten rijden heb ik in de auto gezeten", aldus Tasneem. In juni 2018 kwam na decennia een einde aan het rijverbod voor Saoedische vrouwen – een verhaal dat ze ook voor The New York Times fotografeerde. "Nu ik weer zelf achter het stuur mag zitten, rijd ik naar regio's, steden en dorpen waar ik eerder nooit kon komen. En het is geweldig.

"Ik doorkruis het land om de verhalen van zoveel mogelijk Saoedische vrouwen te kunnen vastleggen. Eerder moest ik aan de oppervlakte blijven omdat ik alleen in grote steden kon werken. Nu kan ik mezelf verplaatsen en zo nieuwe mensen ontmoeten en nieuwe verhalen delen. Er zijn zoveel grappige verhalen en zoveel verhalen die het vertellen waard zijn."