Vrouwen in de fotografie: Felicity McCabe over angsten het hoofd bieden en herinneringen vereeuwigen

"Wanneer ik mensen fotografeer, doe ik alsof ze stillevens zijn," vertelt Felicity McCabe. "Ik hou zowel van stillevens als van portretfotografie, maar ik interpreteer de twee fotografiestijlen als bladeren aan dezelfde tak." En dus bedekt ze in haar studio in Bow Arts (Oost-Londen) en op locaties over de hele wereld het alledaagse en het bijzondere met een sluier van stilleven. Zo creëert ze adembenemend kleurrijke, grafische foto’s.

Tijd, herinneringen en een fascinatie met de dood vormen de rode draad door het werk van de kunstenares. Het leverde haar al opdrachten op van organisaties zoals het National History Museum en Save the Children. In elk van haar werken besteedt ze veel aandacht aan de compositie en vaak haalt ze elementen uit hun context. "De realiteit? Die zie je elke dag," aldus McCabe. "Ik ben geïnteresseerd in dingen die daar een beetje buiten staan."

Vroege invloeden

McCabe raakte geïnteresseerd in fotografie toen ze als tiener vaak in clubs uitging. "Ik besefte onlangs dat de verlichting in zulke clubs erg inspirerend is. Er is kleur, er is drama, er zijn schaduwen, donkere partijen en net erg heldere ruimten. Volgens mij hebben al die aspecten hun stempel gedrukt op mijn werk. Ik hou van een goede belichting."

McCabe werkt nu zo'n vijf jaar als freelance fotografe, na tien jaar in de leer te zijn geweest bij de allerbesten. Ze besteedt veel aandacht aan de details en de manier waarop ze werkt doet denken aan Nadav Kander, David Stewart en Robin Broadbent, fotografen die zij ooit assisteerde. "Ik ben waarschijnlijk een van de laatste traditionele assistenten, die echt lange tijd als assistent werkten.”

"Je wordt elke week van de ene ervaring in de andere gekatapulteerd en iedereen doet de dingen net een beetje anders," legt ze uit. "Wat ik heb geleerd is dat fotografie een samenwerking is. Je moet luisteren. Je leert heel wat door te letten op wat iedereen rond de tafel zegt. Iedereen heeft wel iets waardevols te vertellen. Misschien vind ik het totaalplaatje van iemands idee niet altijd goed, zo maar ergens zit wel een element dat ik kan gebruiken om mijn idee sterker te maken. Door het assisteren heb ik geleerd niet arrogant te zijn. Als je het mensen moeilijk maakt, zullen ze je niet nog een keer benaderen."

Haar eigen stem vinden

Na vijf jaar gewerkt te hebben met Kander nam ze een sprong in het diepe: "Ik moest mijn eigen stem vinden. Ik wilde allerlei dingen proberen en kijken wat ik leuk vond." Ze ontdekte dat stillevens haar passie waren toen ze werkte aan een aantal verschillende projecten over de aard van de tijd en het geheugen. Het begon in 2012 met 'The Arrow'. "Ik raakte echt in de ban van het idee van de pijl des tijds: de tijd gaat onverbiddelijk vooruit en je hebt er geen controle over," vertelt ze. "Dat vond ik altijd een beetje eng.

Enkele jaren geleden vroeg iemand me: 'Ben je niet gewoon bang van de dood?' en ik besefte plots dat dat klopte. Een groot deel van mijn werk gaat over herinneringen en zich vastklampen aan voorwerpen. Alles draait rond dat thema. In mijn huis zie je overal foto's van dode dingen."

Dit thema wordt weerspiegeld in haar twee reeksen 'Relic' en 'Remain[s]. In 2016 trok haar werk de aandacht van het National History Museum, dat haar vroeg een reeks foto’s te maken voor hun zomertentoonstelling 'Colour and Vision'.

Een jaar eerder had ze zelf gevoeld hoe hard de realiteit van het leven kan zijn op een plek waar ze niet direct toegang had tot water, tijdens een opdracht voor 'Save the Children' in Somalië. Daar verleende ze haar kenmerkende stijl aan het project. In plaats van het aan te pakken als een documentaire, gebruikte ze opstellingen met flitslichten en meerdere camera’s, waaronder de Canon EOS 5D Mark III om een studio-effect te creëren in haar reeks tweeluiken.

"Ik sleurde die hele verzameling ingewikkelde apparaten overal met me mee. Volgens mij dachten de Somaliërs: 'Wie is die rare vrouw?'", vertelt ze. "Sommige vrouwen daar hadden drie dagen gelopen, met hun kinderen in hun armen, om een druppel water te vinden. Wij kunnen ons nauwelijks inbeelden hoe iemand zo kan leven. Ik wilde tonen dat dit op dit moment gebeurt en dat echte mensen het meemaken, mensen zoals jij en ik."

Herinneringen vereeuwigen

McCabe wil alles vastleggen met haar camera en raakt snel gehecht aan voorwerpen. Dit kan te maken hebben met een merkwaardig feit over haar kindertijd. Er bestaan geen familiefoto's van haar als baby. Daardoor heeft ze geen enkel aanknopingspunt met de eerste jaren van haar eigen leven. Die periode is onzichtbaar. "Ik herinner me niets," zegt ze. "Het is net alsof ik niet bestond. Het enige wat we hebben, is het kaartje dat om mijn pols hing."

"'Relic' gaat over het bijhouden van voorwerpen die emotionele waarde hebben. Vaak zijn ze erg banaal. Hoe raken we zo verknocht aan voorwerpen, hoe onthouden we onze gedachten en emoties? Ik ben verschrikkelijk bang om te vergeten. Deze beelden helpen me mijn herinneringen bij me te houden."

Dit verlangen om dingen vast te leggen, te vereeuwigen en alle mogelijke twijfel weg te nemen, komt ook terug in het nieuwste project van McCabe, 'Archive'. Deze reeks, in samenwerking met Getty Images, verkent opnieuw de veranderlijkheid van het geheugen. "Als je je iets herinnert, denk je eigenlijk alleen aan de herinnering. Het is een nabootsing," verklaart ze. "Het is alsof je elke keer een fotokopie maakt. Die verandert de afbeelding een klein beetje. Het is alsof je een fluisterspelletje speelt: elke keer wordt de herinnering een beetje anders. Je herinneringen kloppen dus niet."

'Archive' werkt met beelden uit de collectie van Getty Images, bijvoorbeeld uit het Britse vintage fotojournalistiekmagazine 'Picture Post'. In de reeks worden de foto’s gestript en krijgen ze een nieuwe interpretatie als een op zichzelf staande herinnering of als een bepaald element van een moment. "Ik heb de informatie gedestilleerd tot een nabootsing van de ruimte of van een detail," aldus McCabe. "De foto’s zijn vrij grafisch, iets minder fotografisch dan mijn eerdere werk. Maar waarom zou ik eeuwig hetzelfde blijven doen?"

Voor McCabe is fotografie een symbolische en praktische daad: "Ik heb mijn stempel erop gedrukt, dus zal ik deze persoon, dat moment of die relatie die ik met iemand had, nooit vergeten. Sommige mensen doen dit met tatoeages. We hebben allemaal onze eigen manier om dingen bij ons te houden."

'Archive' wordt vanaf 7 september 2017 tentoongesteld in de Great Eastern Wall Gallery te Great Eastern Street, EC2A 3NT Londen. De collectie is ook online te bewonderen.

Neem een kijkje op de productpagina van de Canon EOS Mark III voor meer informatie over de camera.