Hoe Wild Shots Outreach levens verandert, de ene ambitie na de andere.

Leraren over de hele wereld beschikken over een reeks bijzondere gaven, waaronder een bijna geheimzinnig vermogen om potentieel te herkennen. Zij zijn zich er ook van bewust dat er vaak ondersteuning nodig is. Hoewel het een enorme schok was die docent Mike Kendrick er aanvankelijk toe bracht om Wild Shots Outreach (WSO) op te richten in 2015, begreep hij al snel dat het potentieel van de jongeren in het Greater Kruger-gebied even groot was.  

Kort nadat hij naar de rand van het Kruger National Park in Zuid-Afrika was verhuisd, realiseerde hij zich dat de zwarte families die daar woonden nog nooit in het park waren geweest. “Er wonen mensen aan de rand van het park met de achternaam Ndlovu, wat olifant betekent”, legt Mike uit. Het is een veel voorkomende achternaam, maar zij hebben nog nooit een olifant gezien. Dit betekent dat een erfgoed, een culturele band met de natuur, is verbroken."

Het is een pijnlijk overblijfsel uit een tijd waarin deze gemeenschappen geen toegang hadden tot het park. Het erfgoed zelf ervan blijft echter bestaan en vandaag de dag zijn de drempels voor toegang sociaaleconomisch van aard. Onderwijs is moeilijk te verkrijgen, en gezinnen moeten vaak kiezen welke kinderen naar school kunnen gaan – als ze het zich al kunnen veroorloven om ze naar school te sturen. Voor Mike voelde dit als een dubbele achterstelling, omdat die kinderen belemmerde om vooruit te komen, ondanks hun vele hoop en dromen voor de toekomst – en hun buitengewone capaciteiten.

In 2017 werd WSO een van de eerste partners van het Canon Young People Programme (CYPP) en samen hebben we nieuwe Canon-camera's verstrekt aan enthousiaste jongeren en hen meegenomen naar de reservaten van de Greater Kruger, waarmee we letterlijk de deuren naar een nieuwe wereld hebben geopend. “Ik realiseer me hoe gelukkig we zijn geweest dat we voor fotografie hebben gekozen in plaats van voetbal of naaien”, grapt Mike, een fotografieleraar met tientallen jaren ervaring. "Iets nieuws leren is erg stimulerend. De camera creëert een band tussen de fotograaf en het onderwerp. Als dat onderwerp een dier is, kan een jongere die geen toegang heeft tot de prachtige natuurwereld een band opbouwen met neushoorns of andere bedreigde diersoorten. Dat is echt ongelooflijk."

Hoewel de locaties adembenemend zijn (WSO verzorgt nu samen met CYPP en Natural Selection Lodges ook workshops in Botswana en Namibië), is het proces zelf heel eenvoudig. Jongeren kunnen zich via hun school of, als ze werkloos zijn, rechtstreeks aanmelden voor workshops. Zij verplichten zich deel te nemen aan ten minste vijf workshops – over het gebruik van een camera, maar ook over het vertellen van verhalen met behulp van een camera. Daarbij stappen zij regelmatig in een vrachtwagen en gaan zij op safari, wat kenmerkend is voor het werk van WSO. Het kan een emotioneel moment zijn voor de leerlingen wanneer ze eindelijk de dieren horen en zien die zo dichtbij zijn, maar toch zo ver weg.

"Een jonge vrouw barstte in tranen uit toen ze een hyena zag. Ik vroeg haar waarom en zij antwoordde: "Omdat ik gelukkig ben en vanwege mijn grootmoeder." Haar 101-jarige grootmoeder had haar hele leven naar deze hyena's geluisterd, maar had er nog nooit een gezien. Nu kon ze een foto maken en haar oma het dier laten zien dat die elke avond hoort vanuit haar dorp aan de andere kant van het hek van het Krugerpark."

Hoewel deze workshops toegang bieden tot een voorheen ontoegankelijke wereld, tonen ze studenten ook wat zij kunnen bereiken. Het programma speelt een belangrijke rol bij hun voorbereiding op de arbeidsmarkt. Met steun van WSO hebben sommigen een opleiding tot gids gevolgd en een baan gevonden. Naarmate Wild Shots Outreach zich verder ontwikkelde, veranderde het op natuurlijke wijze van vorm en werd het een soort broedplaats voor afgestudeerden van CYPP. Velen blijven er om hun kennis door te geven aan de volgende lichting, waarbij de meest enthousiaste oud-studenten tot twee jaar lang worden ingezet in betaalde functies. “Dan gaan ze bijvoorbeeld werken in de safari-industrie, als gids of in de catering. Soms beginnen ze hun eigen bedrijf", legt Mike uit.

Een van de eersten die dit deed, was programmadirecteur Rifumo Mathebula, die zijn droom om leraar te worden verwezenlijkte door zich op te werken en zich te verbinden met de filosofie en missie van WSO. “Waar ik misschien wel het meest trots op ben, is dat Rifumo niet alleen het lesgeven heeft overgenomen, maar ook het beheer van het onderwijs”, zegt Mike. Hij organiseert het programma, de agenda, de locaties en het personeel, ondersteund door een geweldig team van jonge mensen die zijn opgeleid via Wild Shots Outreach en het Canon Young People Programme.

Tegenwoordig is Rifumo een rolmodel ("Hij heeft een status als David Beckham in zijn gemeenschap!”, lacht Mike) en hij is niet de enige. WSO is een soort broedplaats geworden voor inspirerende figuren, die vervolgens anderen inspireren. “Dit is iets wat ons opviel en we waren verheugd dat het werd opgepikt door de Universiteit van Northampton [die een effectrapport over het CYPP heeft geschreven],” zegt Mike. "Deze jongeren hadden voorheen geen rolmodellen op het gebied van werk, laat staan op het gebied van natuurtoerisme of natuurbehoud. En doordat zij werkloos zijn, beschikken zij uiteraard ook niet over netwerken. Als je jong bent, geen baan hebt en thuis zit zonder geld, is het zo inspirerend om iemand uit je gemeenschap te zien die het gemaakt heeft.

Als de studenten hun dromen ergens anders willen nastreven, biedt het WSO-beursprogramma de ondersteuning op maat die dromen waarmaakt. De regels zijn simpel: je bent een toegewijde student van WSO geweest en je hebt een plan dat je wilt realiseren. Tot nu toe hebben we 56 van onze oud-studenten geholpen met verdere opleidingen en trainingen. Dat omvat alles, van een rijbewijs – essentieel als je gids wilt worden – tot een universitaire opleiding. We hebben zelfs een student geholpen om zijn brevet als privépiloot te halen. 

Voor Mike gaat het erom bij iedereen trots, zelfbeschikking en zelfvertrouwen te stimuleren. Geen twee jongeren zijn hetzelfde en dat is precies waar het bij om draait het samenwerkingsverband tussen Wild Shots Outreach en het Canon Young People Programme: het leven van jonge zwarte studenten veranderen, de ene ambitie na de andere. “Het is niet iets wat zomaar ergens anders vandaan komt”, zegt hij. En wat een geweldige manier om dat te bereiken, met een camera, met foto's. 

Lees meer over het Canon Young People Programme.