'AS FROZEN LAND BURNS' VAN NANNA HEITMANN

Op de voorgrond van deze foto staat de donkere stam van een boom die in brand staat. De boom staat alleen op de voorgrond op smeulend gras en vlammen gaan omhoog op de stam. Halverwege de boom houden de vlammen op en is de bast zwart. Daarboven gaan de vlammen verder in een ovale vorm in het midden van de stam.

De enige vlammen op de foto bevinden zich op deze boom. Op de achtergrond staan groepjes groenblijvende bomen die het vuur nog niet heeft bereikt. Rook stijgt op vanaf de grond. De foto heeft koele, blauwe tinten, waardoor de vlammen in het midden uit de toon vallen. Ik heb deze foto gemaakt na zonsondergang en de belangrijkste lichtbron wordt gevormd door de twee brandjes, die dansen op de boom.

De essentie van vuur wordt duidelijk bij schemering: een meedogenloze kracht die zich een weg baant door de bomen en ze van binnenuit opeet. Een diagonale lijn beweegt zich op de grond van links naar rechts op de achtergrond. Het is een geul, die is bedoeld om de brand te isoleren en te beheersen.

De foto komt uit mijn serie 'As Frozen Land Burns'. In 2021 heb ik een aantal weken gewerkt aan een uitgebreid project over dooi van permafrost en bosbranden in Sacha (ook bekend als Jakoetië), in het verre oosten van Rusland. In dat jaar ontstonden er in de regio verwoestende bosbranden, was er ernstige rookvervuiling en smolt de essentiële permafrost.

Sacha strekt zich uit over meer dan drie miljoen vierkante kilometer in het verre noordoosten van het land. 40% van de regio ligt binnen de poolcirkel. Het is een van de koudste bewoonde plekken op aarde.

De temperatuur daalt in de winter tot -60 °C, terwijl deze in de zomer stijgt tot 40 °C. De bewoners doorstaan de koudste winters buiten Antarctica, zonder te klagen. Maar in de afgelopen jaren hebben de zomertemperaturen in het Russische noordpoolgebied de 38°C bereikt, waardoor enorme bosbranden ontstaan die de ooit permanent bevroren grond ontdooien.

Het Arctic Monitoring and Assessment Program (AMAP) meldt dat het noordpoolgebied drie keer sneller opwarmt dan het wereldwijde gemiddelde. In Sacha vormen branden weliswaar een natuurlijk onderdeel van het ecosysteem, maar een milde lente gevolgd door extreem warm en droog weer leidde tot een bosbrandenseizoen dat alle records overtrof.

Dat jaar werd volgens Greenpeace meer dan 18,16 miljoen hectare door branden verwoest — een record sinds er satellieten worden gebruikt voor observatie. De branden waren groter dan die in Griekenland, Turkije, Italië, de VS en Canada samen. Op de NASA-satellietbeelden was te zien dat de rook van de bosbranden ook de Noordpool, meer dan 3000 kilometer verderop, bereikte.

Brandweerlieden vertelden Agence France-Presse dat ze onvoldoende personeel en apparatuur hadden om de brand te bestrijden. Velen beroepen zich op een wet uit 2015 die autoriteiten toestaat bosbranden te laten branden als de potentiële schade lager is dan de kosten van het bedwingen van de brand.

Naast de bosbranden zijn er aanwijzingen dat hogere gemiddelde temperaturen leiden tot de afbraak van permafrost: grond en stenen die door ijs bij elkaar worden gehouden en grote hoeveelheden organische koolstof uit bevroren plantmateriaal bevatten.

Als permafrost smelt, gaat dit materiaal rotten en komt er kooldioxide en methaan vrij, wat een nog krachtiger broeikasgas kan zijn. Milieuactiviteiten vrezen dat de branden meer Siberische permafrost en turfgronden zullen ontdooien, waardoor meer koolstof uit de bevroren toendra vrijkomt.

Op 5 juli kwamen we aan bij Kürelyakh, waar we berichten ontvingen over ernstige branden die het dorp bedreigden. Het dorp ligt afgelegen en is gebouwd op permafrost in het midden van de dichte taiga.

We zagen hoe dikke rook uit het bos opsteeg en volgden een konvooi van lokale vrijwilligers die op oude off-road voertuigen en motoren naar de vlammen reden.

Het zijn vooral de inwoners van Kürelyakh die deze branden bestrijden. Dit doen ze met hun blote handen, scheppen en kleine waterzakken. En omdat deze taiga hun levensader is, hebben ze geen andere keuze dan om het te beschermen.

Ze gebruiken het bos voor hout, de jacht en om bessen en paddenstoelen te plukken. Ze brengen de hele zomer door in de taiga en bestrijden de branden die hun bevroren land laten smelten.

Dit project stond haaks op mijn idee over hoe het bestrijden van bosbranden er uitziet. In Sacha vind je geen dramatische scènes met torenhoge vlammen die met water worden gedoofd. In plaats daarvan gebeurt het meestal 's nachts, wanneer, zoals de lokale bevolking zegt, 'het vuur slaapt'. In het donker neemt de intense hitte van de zon af, neemt de vochtigheid toe en hebben brandweerlieden de grootste kans om de rook te verdrijven en voldoende zicht te krijgen om de brand te vinden en onder controle te krijgen.

Vervolgens graven lokale bewoners geulen rond de branden om te voorkomen dat ze zich verspreiden. Maar de regio ligt zo ver naar het noorden dat de dagen lang zijn en de zon midden in de zomer bijna niet ondergaat.

2021 was het derde achtereenvolgende jaar dat inwoners van het noordoosten van Siberië werden geconfronteerd met de heftigste bosbranden sinds mensenheugenis. Velen voelden zich hulpeloos, bang en alleen.

Als we denken aan bosbranden, denken we aan mediterrane landen, de VS of Australië, maar veel mensen weten niet dat de koudste plek ter wereld ook brandt en dat die in een zorgwekkend snel tempo opwarmt.

Ik hoop dat deze foto, gemaakt met mijn Canon EOS R en Canon EF 35MM F/2 IS USM-lens, ons helpt in te zien wat er hier gebeurt. Met de mensen en de permafrost.

Broeikasgassen en zelfs ziekten worden al miljoenen jaren vastgehouden door de bevroren grond. Bij het ontdooien van de permafrost komen ze vrij in de atmosfeer. We moeten er alles aan doen om dit te voorkomen.

Voor mij persoonlijk symboliseert deze foto de kwetsbaarheid van de natuur, omdat terwijl de ingetogen vlammen de boom van binnenuit vernietigen, de klimaatverandering rustig verdergaat.

Toch weerspiegelt de foto ook de schoonheid van de natuur en het vuur als een natuurlijk element, dat zowel aantrekkelijk als verwoestend is.

Ik was in Sacha met journalist Anton Troianovski, die het bijbehorende verhaal schreef voor de New York Times.

Een man die vrijwillig de branden bestrijdt vertelde ons: elke overwinning op de ravage van het veranderende klimaat is tijdelijk.

"Dit is geen cyclus", zei hij. "Dit is het naderende einde van de wereld. De mensheid zal uitsterven en het tijdperk van de dinosaurussen breekt aan."

Het is aan ons allemaal om hem zijn ongelijk te bewijzen.

Meer informatie over Canon Ambassador Nanna Heitmann 