The Northern lights illuminate the sky, casting green reflections in the lake below.

LANDSCHAPSFOTOGRAFIE

Licht, camera, actie: een spectaculaire reis om de schoonheid van het noorderlicht vast te leggen ...

De Oostenrijkse fotograaf Markus Morawetz staat bekend om zijn bruidsfotografie, maar laat zich al gedurende lange tijd inspireren door zijn liefde voor avontuur. In maart 2019 besloot hij die passie te delen met zijn vrouw Carina en hun dochter Fanni van tien maanden oud. Het gezin reisde met een camper vanaf hun huis net buiten Wenen in Oostenrijk naar het noorden van Noorwegen om een van de meest spectaculaire natuurfenomenen, het noorderlicht, te aanschouwen en te fotograferen.

Nadat het trio de laatste paar weken van de winter door Oostenrijk, Duitsland, Denemarken, Zweden en Noorwegen had gereisd, werden de avonturiers beloond: ze konden het schouwspel niet één, maar zelfs twee keer bewonderen. "Op dat moment verbleven we op het strand in Noorwegen en de omstandigheden waren perfect: een prachtig heldere lucht zonder wind. Het noorderlicht was ongeveer een uur per dag zichtbaar met zeer spectaculaire golven van heldere groene en paarse nevels die boven ons dansten", aldus Markus.

"Als je op weg bent om het noorderlicht te fotograferen of gewoon Noorwegen bezoekt, moet je echt even stoppen bij Ramberg op de Lofoten-eilanden", zegt Markus. "Welk jaargetijde het ook is, dit strand met het bijna witte zand en het ijsblauwe water is adembenemend. De slee van Fanni gleed perfect over de pasgevallen sneeuw."

"Heel veel mensen hebben tegen ons gezegd dat je niet zo ver kunt reizen met een baby, dat het te koud is en te afgelegen." Markus en Carina zorgden er echter voor dat ze goed beschermd waren tegen de elementen en besloten toch op avontuur te gaan. "Een van onze belangrijkste doelen in het leven is om onze dochter echt waardering voor de natuur mee te geven", zegt hij. "We wisten dat het een verre reis was en dat het koud zou zijn, maar in maart is het noorderlicht het beste zichtbaar.

De hele middag heeft het licht een prachtige gouden kleur en na zonsondergang begint 'het blauwe uur' met het spectaculairste licht. Zelfs als het noorderlicht zich niet laat zien, zijn er op dat moment zoveel geschikte fotomomenten." Aangezien Markus weinig bagage wilde meenemen op reis, fotografeerde hij met de Canon EOS R met een EF-EOS R-adapter, zodat hij een aantal van zijn favoriete EF-lenzen kon gebruiken.

Gerelateerde artikelen
A landscape image of pine trees, a lake and snow-dusted mountains under a starry sky.

NACHTFOTOGRAFIE

Fotografie van de sterrenhemel

De beste technieken voor het fotograferen van sterren in de nachtelijke hemel, waaronder time-lapses en foto's van sterrensporen.

A child, shot from behind, dressed in a hooded coat and beanie hat, watches fireworks light the sky pink.

LANDSCHAPSFOTOGRAFIE

Fotograferen bij koud weer

Zeer koude weersomstandigheden kunnen je camera ernstig beschadigen. Volg daarom deze professionele tips om bij sneeuw en ijs te fotograferen.

10 tips for capturing fireworks

VUURWERKFOTOGRAFIE

10 tips voor vuurwerkfotografie

Kit, technieken en compositie – de beste tips voor het fotograferen van vuurwerk.

"We wisten dat de kans groot was dat we het noorderlicht die avond zouden zien, en we waren op het strand van Unstad op de Lofoten-eilanden in Noorwegen", aldus Markus. "En daar was het dan! Dit was zeker een van de hoogtepunten; het zou zo'n teleurstelling zijn geweest als we naar huis moesten zonder het gezien te hebben. Dit was de allereerste keer dat we het zagen. Wat een magisch moment - en extra mooi voor mij als fotograaf."

De beste tips van Markus Morawetz voor het fotograferen van het noorderlicht

1. Ga op zoek naar de beste locaties

In de wetenschap dat de zonsondergang rond 17:00 uur zou plaatsvinden, arriveerde het gezin vroeg in de middag op nieuwe bestemmingen om alvast op zoek te gaan naar de perfecte locatie met een sterke achtergrond. Markus en Carina namen Fanni vaak mee tijdens een wandeling door het gebied. Zo konden ze zien wat de locatie te bieden had aan onderwerpen voor op de voorgrond, waarmee ze interessantere foto's met betere verhoudingen konden maken. Ondertussen hielden ze een aantal alternatieve locaties in gedachten voor als het noorderlicht zich zou verplaatsen of er elders beter uit zou zien. "Let bijvoorbeeld op mooie stenen, water, bomen of een hut", stelt Markus voor.

2. Bereid je voor op de kou

Om deze foto een prachtige compositie te geven, koos Markus voor een lange sluitertijd en maakte hij gebruik van het variangle-scherm van de EOS R.

Een van de grootste problemen voor fotografen die in koudere omgevingen werken, is de snelheid waarmee de levensduur van de accu afneemt. Markus weet dat een accu die te snel leeg is het verschil kan maken tussen het vastleggen van het noorderlicht en het missen ervan. Daarom nam hij altijd een reserveaccu mee als hij op pad ging. "Ik hield de accu dicht bij mijn lichaam, in mijn broekzak of jaszak, want hoe warmer de accu is, hoe langer deze meegaat." Hij schoot met de Canon EOS R, die een aanbevolen bereik voor de omgevingstemperatuur heeft van 0 tot 40 °C. Markus wist dat geen enkele camera gegarandeerd functioneert bij temperaturen onder het vriespunt, zo tussen -5 en -10 °C. Hij deed dan ook zijn best om plotselinge temperatuurschommelingen te voorkomen. De condensatie die hiermee gepaard kan gaan, is een veelvoorkomende oorzaak van camerastoringen. Ondanks al deze omgevingsfactoren "was de EOS R geweldig", zegt hij. "De camera presteerde heel lang in de koude omstandigheden, was zeer gebruiksvriendelijk en het was leuk om er op een creatieve manier mee aan de slag te gaan."

3. Thuis oefenen

Markus heeft deze foto dicht bij zijn huis gemaakt met een Canon PowerShot G5 X Mark II. "Wolken kunnen een sterrenhemel dramatischer maken. De omstandigheden veranderen zeer snel", zegt hij.

Markus zegt dat je niet hoeft te wachten met oefenen tot je op reis gaat naar het noorderlicht. "De kou zal niet alleen het energieniveau van je accu beïnvloeden, maar ook dat van jou. Dit betekent dat je snel moet werken en moet weten wat je doet. Het is dus een goed idee om te oefenen met het fotograferen van de sterrenhemel voordat je naar het noorden afreist. Ga in de winter naar een nabijgelegen open plek, uit de buurt van lichtvervuiling, zodat je leert werken met handschoenen en een grote jas aan en kunt oefenen met langere sluitertijden. Blijf daar een uur of langer. Zodra je de nachtelijke landschappen onder de knie begint te krijgen, kun je beginnen met het vastleggen van wat sterrensporen of de Melkweg.

4. Langzaam en laag

Voor de helderste resultaten raadt Markus je aan om je camera op een statief te plaatsen en een lage ISO te gebruiken met een lange sluitertijd. "Ik ben niet bang om de ISO te verhogen als dat nodig is, maar voor het vastleggen van het noorderlicht gebruik ik liever een statief en een lange sluitertijd, variërend van één tot vijf seconden. Dankzij mijn bruidsfotografie weet ik dat je zo nodig beter kunt fotograferen zonder statief dan dat je een belangrijk moment mist. Gebruik dan bijvoorbeeld een ISO-waarde van maximaal 5000 als het echt donker is, en pas dat beetje korrel dan eenvoudig in tijdens de nabewerking. Maar als je tijd hebt, is het beter om de ISO-waarde te verlagen, een langere sluitertijd in te stellen en de camera op een statief te plaatsen. Hierdoor voorkom je beweging en krijg je een scherper, helderder resultaat."

5. Bepaal het licht

"Toen ik deze plek ontdekte, hoopte ik dat de stenen de kleuren van de lucht zouden weerkaatsen. Toen het licht boven ons danste, had ik mijn masterplan al opgesteld en was ik klaar om snel aan de slag te kunnen gaan."

Tijdens deze reis probeerde Markus vaak om details vast te leggen in heldere gebieden, zoals sneeuw of zand op een kustlijn, en details in de donkere elementen, zoals de lucht of de bergen. "Het kan een dilemma zijn om te bepalen waar je een langere sluitertijd voor gebruikt", aldus Markus. "Ik kan niet te lang met een lange sluitertijd werken, want dan wordt het strand te licht, maar als ik de helderheid alleen meet op het strand, wordt de lucht te donker. Je kunt tijdens de nabewerking proberen de foto lichter of donkerder te maken, maar deze wordt mogelijk korrelig en niet scherp genoeg."

De favoriete truc van Markus is het maken van opnamen met meervoudige belichting. "Ik maak twee foto's met dezelfde compositie, één met belichting voor de lichte gedeelten en één voor de donkere gedeelten. Vervolgens voeg ik ze samen tijdens de nabewerking, waarbij ik ook de kleur een beetje versterk. Maar er is een nog eenvoudigere manier: gebruik de HDR-modus van de Canon EOS R. Er worden drie continue opnamen met verschillende belichtingsinstellingen gemaakt en deze worden in de camera samengevoegd tot één foto, zodat deze een groter tintbereik krijgt." Het is echter goed om er rekening mee te houden dat HDR het beste gebruikt kan worden bij daglicht. Een ander alternatief is het gebruik van een polarisatiefilter waarmee je de kleurverzadiging in je foto's kunt verbeteren.

6. Creatieve composities met het variangle scherm

Als je ervoor wilt zorgen dat je foto's zich onderscheiden van de rest, moet je out of the box denken als het om de compositie gaat. "Vaak lig ik op de grond of stap ik in een struik, omdat ik niet net als iedereen de standaardfoto's wil maken", zegt Markus. "Ik wil dat die van mij anders zijn en een verhaal vertellen. Dit bereik ik door verschillende hoeken te ontdekken. Ik kon dit doen tijdens het fotograferen van het noorderlicht, dankzij het kantelbare variangle-scherm van de Canon EOS R. Aangezien er veel sneeuw en ijs lag, was het prettig om niet op de grond te hoeven liggen en koud en nat te worden, of een risico te nemen door in een boom te klimmen terwijl er in de wijde omtrek geen ziekenhuis te bekennen was. Het enige wat ik hoefde te doen, was de Canon EOS R omhoog of omlaag te brengen en het scherm te kantelen totdat ik de opname perfect kon zien."

7. Focus op focus

"In het donker is het moeilijk om de automatische scherpstelling te vergrendelen, dus gebruik ik de handmatige scherpstelling en stel ik de scherpstelling in op oneindig", aldus Markus. De lens is nu zo ingesteld dat deze een beeld kan vormen van iets wat zo ver weg is dat de afstand onmeetbaar is - in dit geval de sterren.

Voor deze reis combineerde hij een zoomlens en een prime lens: de Canon EF 16-35mm f/2.8L III USM-lens en de Canon EF 35mm f/1.4L II USM-lens. "Het zijn fantastische lenzen voor landschapsfotografie met een zeer groot diafragma, en tegelijkertijd geven ze toch veel diepte en scherpte. Ze waren dus perfect voor deze reis."

8. Combineer een groot diafragma en lange sluitertijd

"Zelfs de camper verscheen een paar keer op de foto's." Het familiehuis stond onder het spectaculaire noorderlicht waarvoor ze zo ver hadden gereisd.

Doordat Markus de Canon EF 16-35mm f/2.8L III USM-lens gebruikte op de Canon EOS R, kon hij langere sluitertijden van enkele seconden combineren met het grootste diafragma van de lens. "Voor de meeste foto's hield ik de lens open op f/2.8. Dat is ook de truc van het fotograferen van sterrensporen en de Melkweg, je hebt maar een goede lens met een zeer laag diafragma nodig, zodat je de ISO-waarde niet te hoog hoeft in te stellen."

In tegenstelling tot traditionele DSLR's stelde de Canon EOS R full-frame systeemcamera Markus in staat om zijn foto's in realtime te belichten, terwijl hij de EVF (elektronische zoeker) van de camera gebruikte om te beoordelen hoe de foto er uiteindelijk uit zou zien voordat hij op de sluiter drukte. "Dit is fantastisch want je hoeft geen foto te maken om te zien of deze te licht of te donker is. Je weet dit al dankzij de EVF. Dit kan je veel tijd en stress besparen en dit is erg belangrijk bij het vastleggen van het noorderlicht. Je weet immers nooit hoelang het er is en het is te koud om maar wat aan te rommelen. Als de belichting en de compositie eenmaal goed zijn, kun je telkens opnieuw fotograferen, tenzij het noorderlicht zich verplaatst of het licht verandert. Hierdoor is het een geweldige camera voor liefhebbers en beginners."

Markus, Carina en Fanni hebben een aantal geweldige foto's gemaakt van het noorderlicht en daarmee hebben ze hun doel bereikt. Het waren echter de momenten die ze met elkaar deelden als gezin, die de reis de moeite waard maakten. "Het gaat mij om het vastleggen van momenten, niet om het creëren ervan", zegt Markus, maar als er zich onverwachte momenten voordoen, kun je maar beter goed voorbereid zijn.

Geschreven door Natalie Denton

Gerelateerde producten

Gerelateerde artikelen

Get Inspired is je belangrijkste bron van nuttige fotografietips, koopgidsen en interessante interviews - alles wat je nodig hebt om de beste camera of de beste printer te vinden, en breng je volgende creatieve idee tot leven.

Terug naar alle verhalen