VERHALEN
Het verhaal achter Simone Ghizzoni's fascinerende portret van het getto
De documentairefotografe kan deze spontane momenten alleen vastleggen als haar onderwerpen zich kunnen ontspannen voor de camera.
INTERVIEW
"Wees eerlijk", smeekt conflictfotografe Zohra Bensemra
Een Rohingya-vluchtelinge die de grens met Myanmar overstak, huilt terwijl ze wacht op onderdak in het vluchtelingenkamp Kotupalang in de buurt van Cox's Bazar in Bangladesh. 21 oktober 2017. Gefotografeerd met een Canon EOS 5D Mark IV en een 35mm f/1.4-objectief. © REUTERS/Zohra Bensemra
"Bij elk conflict zie je dezelfde pijn, dezelfde tragedie. Je ziet mensen op dezelfde manier huilen en lijden. Het gaat niet over nationaliteit, maar over mensen", vertelt Zohra Bensemra, hoofdfotograaf voor Noord- en West-Afrika bij Thompson Reuters. Sinds ze in 1997 bij Reuters ging werken, heeft Zohra over de hele wereld interne conflicten gefotografeerd, van Tunesië tot Irak en van Pakistan tot Kenia. Waar ze ook gaat, ze laat zich leiden door haar eigen ervaringen.
Een Rohingya-vluchtelinge die de grens met Myanmar overstak, huilt terwijl ze wacht op onderdak in het vluchtelingenkamp Kotupalang in de buurt van Cox's Bazar in Bangladesh. 21 oktober 2017. Gefotografeerd met een Canon EOS 5D Mark IV en een 35mm f/1.4-objectief. © REUTERS/Zohra Bensemra
Zohra begon als kind foto's te nemen in Algerije. Haar oudere broer, een enthousiast amateurfotograaf, was haar inspiratiebron. Op 20-jarige leeftijd begon ze haar carrière: ze werkte drie maanden als fotografie-assistente in het Museum of Popular Arts and Traditions in Algiers. Daar werkte ze aan de fotobibliotheek, die alle voorwerpen in het museum bevatte.
In 1992 begon ze bij de wekelijkse krant L'Observateur, die niet meer in omloop is. Daarna "begon ze serieus te werken als fotojournalist" voor de krant Al Watan in de stad. Haar enthousiasme voor het werk werd beloond met steeds grotere opdrachten. Dit was een turbulente periode in de geschiedenis van het land: er woedde een brutale burgeroorlog met constante aanvaringen tussen het Islamitisch Reddingsfront en de overheidstroepen. Bombardementen en massamoorden waren schering en inslag. Zohra was 24 toen ze voor het eerst de nasleep van een plaatselijke zelfmoordaanslag vastlegde.
Ontheemde mensen wachten tot er voedsel wordt uitgedeeld in een verwerkingscentrum in Qayyara, ten zuiden van Mosoel, Irak. 21 oktober 2016. Gefotografeerd met een Canon EOS 5D Mark III en een EF 16-35mm f/2.8L II USM-objectief. © REUTERS/Zohra Bensemra
"Ik weet hoe de lokale bevolking zich voelt. Ik weet wat ze meemaken. Ik weet wat oorlog met hen doet. Het voelt alsof ik in mijn eigen land ben en dat is vreemd", zegt Zohra. Ze voelt een enorme empathie voor de slachtoffers van conflicten. Dat maakt het bijzonder moeilijk om na een opdracht weer te vertrekken. "Soms voel ik schaamte", legt ze uit. "Ik wil niet dat ze merken dat ik ernaar uitkijk om terug naar huis te gaan, terwijl zij net familieleden zijn verloren door een autobom of een luchtaanval. Ik wil dat ze mij beschouwen als een van hen. Ik kan hun niets bieden; ik kan alleen foto's maken om de wereld te tonen wat zij meemaken."
Soms voel ik schaamte. Ik wil niet dat ze merken dat ik ernaar uitkijk om terug naar huis te gaan, terwijl zij net familieleden zijn verloren door een autobom of een luchtaanval.
Net zoals velen in haar vak heeft Zohra manieren ontwikkeld om de emotionele last van haar werk een plaats te geven. Toch eist het soms zijn tol. "Je went nooit aan de pijn die oorlog veroorzaakt, maar je leert ermee omgaan. Want je moet wel blijven en foto's blijven maken. Als je zou wennen aan de pijn, zou dat betekenen dat je niets meer voelt. Dan kun je beter stoppen. Fotografie zit niet alleen in het oog, maar ook in het hart." Maar ze heeft nooit ook maar een moment een andere carrière overwogen. "Als ik twee weken thuisblijf en geen foto's neem, loop ik tegen de muren op. Dit brengt me in balans."
Ontheemde Irakese vrouwen die net hun thuis zijn ontvlucht, rusten in de woestijn. Ze wachten op vervoer terwijl Irakese troepen vechten tegen IS-militanten in het westen van Mosoel, Irak. 27 februari 2017. Gefotografeerd met een Canon EOS 5D Mark IV en een 40mm f/2.8-objectief. © REUTERS/Zohra Bensemra
Ik beschouw mezelf gewoon als een fotograaf, niet als een man of vrouw.
In de fotojournalistiek, en dan vooral de oorlogsfotografie, zijn vrouwen nog steeds in de minderheid, maar Zohra heeft ervaren dat een vrouw zijn ook zijn voordelen heeft. In conservatieve landen mag een vrouw - zeker als ze Arabisch spreekt - huiselijke ruimten betreden, terwijl dat voor haar mannelijke collega's niet altijd vanzelfsprekend is. Daardoor kan een vrouw veel beter het verhaal vertellen vanuit het perspectief van de vrouwen. Toch besteedt ze liever niet te veel aandacht aan het verschil tussen man en vrouw. "Ik beschouw mezelf gewoon als een fotograaf, niet als een man of vrouw. Het gaat niet over ons. Het gaat over hen", benadrukt ze.
Een groep mensen probeert een uitgebrande bus omver te duwen tijdens een protest tegen een nachtelijke politieactie tegen de mensen in de sloppenwijk Mathare in Nairobi. 20 februari 2008. Gefotografeerd met een Canon EOS-1D Mark II N en een EF 16-35 f/2.8L-objectief. © REUTERS/Zohra Bensemra
Het vertrouwen van het publiek is volgens Zohra is het grootste probleem waarmee de fotojournalistiek op dit moment te kampen heeft. Of eerder: een gebrek daaraan. De grote boosdoener is volgens haar het misbruik van de mogelijkheden van digitale fotografie. "We moeten harder ons best doen, want tegenwoordig vertrouwen mensen ons niet meer. Er zijn recent veel schandalen geweest waarbij fotografen hun foto's, hun verhalen, manipuleerden", vertelt ze.
En sociale media maken het er niet bepaald gemakkelijker op: nieuwsbedrijven publiceren foto's zo snel ze kunnen en gebruiken soms foto's die al jaren oud zijn of zelfs een volledig andere gebeurtenis afbeelden. "Het maakt me triest dat ik de situatie niet kan veranderen. Ik zie de toekomst van de sector niet rooskleurig in, maar zoals de meeste fotografen doe ik mijn best om mijn werk correct uit te voeren." Welk advies heeft ze voor iemand die net in de sector wil beginnen, met dit in het achterhoofd? "Het is niet gemakkelijk, maar mijn advies is: wees eerlijk. Als je niet eerlijk bent, lukt het je niet. Als een situatie mij aan het huilen brengt, wil ik dat de foto jou ook aan het huilen brengt", zegt ze.
De 20-jarige Taslima is een Rohingya-vluchtelinge uit Myanmar. Ze huilt omdat haar vader gestorven is toen ze de grens overstaken. Deze foto is genomen in Palang Khali, Bangladesh. 16 oktober 2017. Gefotografeerd met een Canon EOS 5D Mark IV en een EF 40mm f/2.8 STM-objectief. © REUTERS/Zohra Bensemra
"Fotograaf zijn gaat over hoe je dingen ziet en voelt, hoe je de cultuur begrijpt van de regio waar je bent. Praat met mensen voor je foto's gaat nemen. Begrijp hen. Luister naar wat ze te vertellen hebben. Heb respect voor je onderwerp. Neem de tijd. Voel mensen aan. Als je dit allemaal doet, dan kun je hun verhaal vertellen."
Geschreven door
Canon Professional Services
Leden krijgen toegang tot CPS Priority Support, zowel lokaal als op grote evenementen, een snelle Fast Track-reparatieservice en mogen, afhankelijk van het niveau van het lidmaatschap, gratis materiaal lenen en profiteren van een kosteloze retourzending plus kortingen bij onderhoud. Ook kunnen ze gebruikmaken van exclusieve ledenaanbiedingen.
Gerelateerde artikelen
Alles weergevenVERHALEN
Sir Don McCullin: de man achter de legende
Ontdek aan de hand van deze inspirerende artikelen het werk en de tips van een geweldige fotojournalist en bekijk ook de fantastische, nieuwe documentaire over zijn recente, persoonlijke project in Calcutta.
ARTIKEL
Heeft de fotojournalistiek een toekomst in het digitale tijdperk?
Bekende fotografen bespreken de toekomst van de sector en hun voorspelling kan best wel verrassend zijn...
VERHALEN
César Dezfuli: een gezicht voor de vluchtelingenstroom
De Taylor Wessing Photographic Portrait Prize 2017 werd uitgereikt aan de maker van een portretfoto aan boord van een reddingsschip in de Middellandse Zee, die de aandacht vestigt op de humanitaire crisis.
