Het verhaal achter de spontane documentairefoto van Mashid Mohadjerin

"Het was 2016. Ik trok door de Jordaanvallei voor een project over vrouwen en verzet in het Midden-Oosten. Op die dag was ik samen met de Machsom Watch, een vrouwelijke activistenorganisatie. Deze groep bestaat uit Israëlische vrouwen die de activiteiten van het Israëlische defensieleger bij de checkpoints aan de Westelijke Jordaanoever in de gaten houden en documenteren.

Mashid heeft een achtergrond als beeldend kunstenaar en kaart onderwerpen als ontheemding, culturele identiteit, verzet en protest aan in haar werk. Ze heeft met onderwerpen en publicaties uit de hele wereld gewerkt. Deze trip naar de Jordaanvallei was onderdeel van een kunstresearchproject dat nu een doctoraatopleiding van de kunsten geworden is, een studie die Mashid volgt aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten Antwerpen.

"Deze jongens zijn allemaal boeren. Het zijn jonge tieners van een jaar of 13 tot ongeveer 16. Ze waren samen een sigaretje aan het roken en aan het kletsen toen ik ze zag. Het was net een filmscène. Maar toen ik mijn camera erbij pakte, gingen de meeste jongens ervandoor. Ze wilden niet rokend op de foto gezet worden! Alleen de jongen in het midden van de foto bleef in precies dezelfde positie staan en keek recht in de camera. Hoewel de foto heel anders is dan de oorspronkelijke scene die ik zag, denk ik dat het nog steeds een sterke foto is, omdat je de beweging ziet van de jongens die wegvluchten van de camera."

Mashid gebruikte een objectief waar ze nog niet heel vaak mee gewerkt had om haar foto van de jonge boeren te nemen. "Ik nam maar één foto. Ik gebruikte mijn Canon EOS 5D Mark III samen met een Canon EF 24-70mm f/2.8L II USM objectief, een combinatie waar ik nog maar net mee was gaan werken. De nieuwste objectieven uit de L-serie reageren heel erg snel. En dat is cruciaal voor het soort fotografie waarbij je een moment probeert vast te leggen. Als je objectief niet snel genoeg reageert, heb je het moment gemist.

"Ik werk het liefste met vaste objectieven, maar in dit geval geeft de zoom je nog meer mogelijkheden om een moment, een scène of een gezichtsuitdrukking die binnen een paar seconden weg kan zijn vast te leggen. Je moet het vast kunnen leggen voordat het voorbij is."

Deze foto is typerend voor Mashids documentairestijl, waarbij ze openhartige foto's gebruikt om "authentieke menselijke momenten" te onderzoeken, zo zegt ze. "Ik zoek naar dat moment waarin iemand zich niet realiseert dat de camera meekijkt - dat moment voordat het onderwerp onzeker wordt en zijn of haar gezichtsuitdrukking of houding aanpast voor de fotograaf. Ik vind het belangrijk dat mijn foto's dynamisch zijn maar ook dat ze een gevoel van stilte opwekken. Net alsof de tijd even helemaal stil is gezet. Dat is misschien wel hetgeen dat fotografie zo uniek en populair maakt. Mensen proberen zich vast te houden aan hele kleine stukjes van de tijd die voorbij gaat.