Adapt, evolve, achieve: het Canon Student Development Programme van dichtbij

Elke student in de fotojournalistiek heeft het beroemde motto van Robert Capa weleens gehoord: "Als je foto’s niet goed genoeg zijn, zit je er niet dicht genoeg op." Of dit altijd het geval is, daar valt over te discussiëren, maar waar dit ons aan herinnert is dat fotografie iets is waarvoor je meestal persoonlijk ter plekke moet zijn. Voor het overgrote deel van de fotojournalisten gaat het om het vastleggen van wat er gebeurt op dat moment terwijl de situatie zich ontwikkelt.

Het Canon Student Development Programme (CSDP) biedt getalenteerde jonge fotografen van over de hele wereld de kans om hun carrière vooruit te helpen door samen te werken met een aantal van de meest invloedrijke namen in de fotografiewereld – een geweldige kans voor het opdoen van nieuwe vaardigheden, het laten beoordelen van hun portfolio, en om volop te netwerken. En voor het eerst na twee jaar was CSDP 2022 niet langer alleen virtueel. Het was groter en beter dan ooit.

"Dit jaar boden we een volledig vernieuwd programma in een gloednieuwe vorm, waarbij geselecteerde studenten hun reis voortzetten met een portfoliobeoordeling in Hamburg en naar huis gingen met een geldprijs van € 2000 plus Canon-apparatuur t.w.v. € 9000", legt Siobhan Gaffan uit, Marketing Manager bij Canon Europe Pro.

Hierna werden de vijf studenten die het meeste potentieel hadden laten zien bij de portfoliobeoordelingen geselecteerd om door te gaan naar de laatste ronde: de portfoliobeoordeling in Hamburg. In deze fase stonden er weer vier individuele portfoliobeoordelingen op het programma en kregen de studenten de kans om de openingsceremonie, panelgesprekken en het afsluitingsfeest bij te wonen, wat hun de mogelijkheid bood om uitgebreid te netwerken. Ze bezochten ook de nieuwsredacties van Der Spiegel, Die Zeit, Geo en Stern.

"Ik dacht dat dit een workshop zou zijn zoals vele andere, maar het bleek een levensveranderende ervaring die mijn loopbaan als fotograaf in één klap vooruit zou katapulteren", zegt de van oorsprong Roemeense Alexandra Corcode, studente aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag en een van de vijf deelnemers die het tot Hamburg schopten.

Haar medefinalisten zijn de Vietnamees-Amerikaanse fotograaf Chris Trinh, die een Diploma-opleiding in Visual Journalism volgt aan de Ateneo de Manila University, Filipijnen; de Egyptische fotojournalist Mohamed Mahdy, die studeert aan de Danish School of Media and Journalism; de in Krakau gevestigde Kasia Ślesińska, die fotografie studeert aan het Institute of Creative Photography in Opava, Tsjechië; en Simon Wohlfahrt, een fotograaf die zichzelf als autodidact het vak aanleert, oorspronkelijk afgestudeerd aan de Toulouse School of Journalism, Frankrijk.

"Je kunt een geweldige fotograaf zijn maar je komt nergens in de fotografiewereld als je geen netwerk hebt", zegt Chris, die vooral deelnam aan het CSDP vanwege de mogelijkheid om connecties te leggen. Kasia zag het programma als kans om feedback te krijgen op haar werk en vooruitgang te boeken. "Het is het altijd waard om jezelf bloot te stellen aan kritiek van professionals", zegt zij.

In de eerste fase van het programma ontvingen de studenten begeleiding in de vorm van speciale een-op-een sessies via videocall. Chris vond de sessies met Canon Ambassador en Pulitzer Prize-winnaar Muhammed Muheisen erg nuttig. "Hij zorgde ervoor dat ik me gezien en gehoord voelde, en nam echt de tijd om te begrijpen wat er achter mijn werk zit", legt Chris uit. "Voordat hij zei wat hij ervan vond, vroeg hij altijd eerst wat ik er zelf van dacht, waardoor hij een veilige plek voor mij creëerde waar ik openlijk kon spreken en vragen kon stellen." Mohamed waardeerde het vooral dat zijn mentor, Thomas Borberg van Politiken, zijn hele archief met hem door ging.

Kasia kreeg, nadat zij haar werk al eerder aan andere fotografen had laten zien, belangrijke inzichten van haar mentor, fotografieconsultant Laetitia Ganaye van het fotobureau Maps. "Mijn mentor heeft me geholpen mijn selectie van foto’s te verkleinen en te focussen op het laten zien van één project", zegt zij. "Ik denk dat ik bij daaropvolgende portfoliobeoordelingen daarom beter was voorbereid en meer zelfvertrouwen had tijdens het presenteren van mijn werk."

Alexandra beschrijft haar mentor, editor Gabrielle Fonseca Johnson, als 'de perfecte match', die haar veel praktische inzichten gaf voor het maken van bijschriften en beeldreeksen. "Zij tilde mijn werk gewoon naar een hoger niveau. Samen pasten we dit project zodanig aan dat het er echt professioneel uit kwam te zien." Simon heeft gewerkt aan kleine opdrachten voor Agence France-Presse (AFP) en andere bureaus. Zijn mentor, Canon Ambassador Marco Longari, hielp hem tijdens hun gezamenlijke sessies stap voor stap bij het werken aan een langer fotoverhaal.

Omdat de deelnemers er door de pandemie gewend aan waren geraakt om videocall-platforms te gebruiken, viel het hun makkelijk om online een band met hun mentors te kweken, en, zoals Chris zegt, door dit onderdeel virtueel te doen "hadden we een grote keuze aan mentors van over de hele wereld" zonder reiskosten te hoeven maken of visumaanvragen te hoeven regelen.

Ondanks dat bleek de kans om samen te komen met medefotografen voor fysieke workshops in Girona een absolute openbaring. Deelnemers woonden een masterclass Belichting bij met Canon Ambassador Paolo Verzone van Agence VU, en kregen inzicht van prominente fotoprofessionals als ontwerper Bonnie Briant, Canon Ambassador Marco Longari (AFP), Fiona Shields (The Guardian), Dimitri Beck (Polka), Thomas Borberg (Politiken), Lindokuhle Sobekwa (Magnum Photos), en niet te vergeten fotografielegende James Nachtwey van TIME Magazine.

Hoewel ze de groepsbeoordelingen van portfolio’s een hele uitdaging vond, zag Kasia ook dat dit een goede training was voor haar verdere carrière. "Door jezelf bloot te stellen aan dergelijke situaties verbeter je je vaardigheden om jezelf en je werk te presenteren aan een publiek", legt zij uit. "Ook het Visa-festival was met de gesprekken, screenings en rondleidingen een echte eye-opener", voegt Alexandra eraan toe. "Wat vooral indruk op mij heeft gemaakt is dat alle professionals uit de branche en alle grote namen daar waren, direct binnen handbereik, dus de mogelijkheden waren eindeloos."

"Ken je publiek" was wat Chris vooral geleerd heeft van hun tijd bij Visa. "Ik heb geleerd dat je geen prints meebrengt als je je portfolio laat beoordelen door een fotobureau-editor. Bij persfotografie gaat het om snelheid, goede vaardigheden op het gebied van bestandsbewerking, en actualiteit. Bij een portfoliobeoordeling bij een persbureau wil je laten zien dat je snel in actie kunt komen, foto’s goed kunt kadreren en je je apparatuur kent. Dit betekent dat je zo nodig snelle bewerkingen moet kunnen uitvoeren en je Adobe Lightroom-albums op orde moeten zijn. Dat is moeilijk over te brengen met print", legt Chris uit. "Elke editor ziet je werk anders. En als het één editor niet bevalt, betekent dat niet dat je werk slecht is, het sluit misschien alleen niet goed aan op hun behoeften."

Het is natuurlijk al een prestatie op zich om tot een van de vijf gekozen deelnemers te behoren voor de portfoliobeoordeling in Hamburg, maar de ervaring daar bracht nog verdere voordelen. "Het was geweldig om mijn werk terug te zien in de projectie van de openingsavond", zegt Chris. "Dat was niet alleen een eer voor mij als fotograaf, maar voor al diegenen die mij het vertrouwen hebben gegeven hun verhalen vast te leggen. Ik hoop in de toekomst nog veel vaker werk zoals dat van de inheemse verdedigers van hun land terug te zien op Europese foto-events."

Terwijl Alexandra het al net zo geweldig vond om haar werk tentoongesteld te zien, wijst ze ook op de hechte vriendschappen die zich hadden gevormd in de groep. "Het voelde echt als familie", zegt ze.

De deelnemers zouden andere studenten zeker aanraden om zich aan te melden voor het CSDP 2023. "Neem deel met een project waarin je gelooft", adviseert Chris. "Je werk is een deel van wie je bent. Wanneer mensen je werk zien, moet dat hun een idee geven van wie jij bent als fotograaf. Probeer niet iemand te zijn die je niet bent of een stijl te kopiëren waarvan je denkt dat die gewild is, omdat mensen daar makkelijk doorheen prikken."

Alexandra moedigt potentiële deelnemers aan om zich te richten op het proces. "Ga deze ervaring niet aan met de gedachte te willen winnen, maar zie het als een mogelijkheid om te leren", zegt zij. "Dan zul je zien hoeveel magie er ontstaat!"